بررسي عوامل مؤثر بر شكل‌گيري دلبستگي مكاني در محله‌هاي شهري، نمونه موردي: محله‌هاي دردشت، چهارسوقي ها، ملاصدرا و دوطفلان شهر اصفهان

محله‌ها از جمله عناصر سازنده شهري مي‌باشند كه به‌عنوان قلمرويي كالبدي اجتماعي، بعد از خانه، مهمترين حلقه واسطه ميان فرد و محيط پيراموني‌اش مي‌باشند و از اين‌رو نقشي اساسي را در پيوند دادن مردم با محيط زندگيشان عهده‌دار مي‌باشند، پيوندهاي اصيلي كه زندگي انسان در معناي واقعي خود را در مكان جاري ساخته، فضا را معنادار نموده و هويت فردي را در ارتباط با هويت مكاني شكل مي‌دهد. با اين وجود امروزه در سايه تحولات سريع كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و غيره دلبستگي مكاني به محله‌ها، كمتر محلي از اعراب را در زندگي معاصر به خود اختصاص داده است، به‌گونه‌اي كه مي‌توان بي ريشه‌گي، پريشاني و بي‌خانماني بشر را در ارتباط با آن دانست. بر اين اساس، پژوهش حاضر با هدف پاسخگويي به چرايي دلبستگي مكاني در محله‌هاي مسكوني با مروري بر آراء عمومي انديشمندان در اين حوزه از دانش بشري، با استفاده از روش تحقيق كيفي و بهره‌گيري از راهبردهاي پژوهش چندموردي و استدلال منطقي به مطالعه عوامل دلبستگي مكاني در محله‌هاي شهر اصفهان پرداخته است. بر اين اساس، نخست با استفاده از راهبرد تحقيق چندموردي، مبتني بر فرآيندي گونه‌شناسانه، محله‌هاي دردشت، دوطفلان، ملاصدرا و چهارسوقي‌هاي شهر اصفهان به‌عنوان نمونه‌هاي مورد تحقيق انتخاب شده و سپس شواهد گردآوري شده از طريق مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته و مشاهدات با استفاده از راهبرد استدلال منطقي و به‌طور خاص روش تحليل محتواي هدايت شده در محيط نرم‌افزاري MAXQDA مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. در نهايت بر اساس مصاحبه‌هاي 22 گانه صورت پذيرفته در محله‌ها مورد مطالعه، 1067 كُد در ارتباط با دلبستگي مكاني ساكنين به محله‌ها استخراج شده كه با طبقه‌بندي‌ ايشان در قالب 40 درون مايه فرعي، 8 درون مايه اصلي صميميت اجتماع محلي، هويت اجتماعي، مذهب، شأن، تداوم فضا زمان، حظ بصري، پاسخ‌دهندگي و طول مدت سكونت به‌عنوان عوامل اصلي دلبستگي مكاني در محله‌هاي مورد مطالعه شناسايي شده است.