ساختار بنگاه‌داري و رفتار بازده سهام: شواهدي از بورس اوراق بهادار تهران

هدف: سهام‌داري هرمي و ضربدري يكي از پديده‌هاي رايج در بازارهاي درحال توسعه است كه از يك‌سو به سهامدار امكان مي‌دهد با داشتن سهم مشخصي از جريانات نقدي يك شركت، كنترل بيشتري روي آن شركت به دست آورد و به عبارت ديگر، حق رأي سهامدار از حق جريان نقدي (مالكيت) وي پيشي بگيرد. از سوي ديگر، در صورت ضعف بازارها و نهادهاي مالي شركت‌ها مي‌توانند با ايجاد روابط سهام‌داري با ساير شركت‌ها، بر مشكلات ناشي از ضعف بازار مالي و دسترسي به منابع مالي فايق آيند. اين پژوهش به بررسي اثرات ساختار سهامداري هرمي و ضربدري در بازار سهام ايران مي‌پردازد. روش: اين پژوهش ابتدا با استفاده از داده‌هاي تركيب سهامداري شركت‌هاي حاضر در بورس تهران و فرابورس ايران، شبكه‌هاي بنگاه‌داري در ايران را با سه تعريف مديريتي، سهامداري و مالكيتي شناسايي كرده و سپس به بررسي رابطه ميان عضويت در يك شبكه با هم‌زماني بازده سهام شركت‌ها مي‌پردازد. يافته‎ها: يافته‌ها نشان مي‌دهد بيش از 40 درصد شركت‌هاي مورد بررسي در شبكه‌هاي بنگاه‌داري هستند و رابطه مثبت و معناداري بين عضويت در هر يك از شبكه‌ها با هم‌زماني بازده با ساير شركت‌هاي هم‌شبكه وجود دارد. همچنين با افزايش فاصله دو شركت در يك شبكه بنگاه‌داري، هم‌زماني بازده آنها كاهش مي‌يابد. نتيجه‎گيري: با توجه به يافته‌ها مي‌توان نتيجه گرفت كه وجود رابطه سهامداري و مالكيتي ميان شركت‌ها مي‌تواند از طريق اشتراك در تصميمات ميان اين شركت‌ها، باعث ايجاد حركت هم‌سو در بازده سهام آنها شود.