اثر كود پتاسيم به همراه قارچ Piriformospora indica و باكتري Pantoea ananatis بر عملكرد، اجزاي عملكرد و جذب پتاسيم در برنج رقم طارم محلي

برنج به عنوان يك غله مهم در رژيم غذايي بسياري از مردم جهان و ايران اهميت دارد. همچنين، مصرف بي‌رويه كودهاي شيميايي در مزارع برنج نيز موجب بروز مشكلات زيست‌محيطي شده كه استفاده از كودهاي زيستي به‌عنوان جايگزيني مناسب براي توليد محصول سالم به‌همراه كاهش مخاطرات محيطي از اهميت بسزايي برخوردار است. بنابراين، به ‌منظور ارزيابي باكتري Pantoea ananatis و قارچ اندوفيت Piriformospora indica بر عملكرد، اجزاي عملكرد و جذب پتاسيم برنج (رقم ’طارم محلي‘)، پژوهشي در مزرعه‌ واقع در شهرستان جويبار در سال 1395 انجام شد. آزمايش به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. تيمارها شامل چهار سطح كود سولفات پتاسيم (صفر، 60، 120 و 180 كيلوگرم‌ در هكتار) به‌عنوان كرت اصلي و تلقيح در چهار سطح عدم تلقيح ريشه برنج به‌عنوان تيمار شاهد، تلقيح با باكتري، تلقيح با قارچ و تلقيح توأم با باكتري و قارچ به‌عنوان كرت فرعي بودند. طبق نتايج، اثرات اصلي بر صفاتي از قبيل تعداد خوشه در كپه، طول خوشه، تعداد خوشه‌چه پر در خوشه، تعداد خوشه‌چه پوك در خوشه، عملكرد شلتوك، عملكرد زيستي، شاخص برداشت و جذب پتاسيم دانه معني‌دار و اثر متقابل تيمارها نيز در برخي صفات مورد مطالعه معني‌دار بود. تلقيح توأم با باكتري و قارچ به‌عنوان بهترين تيمار، موجب افزايش معني‌دار تعداد خوشه در كپه، طول خوشه، تعداد خوشه‌چه پر در خوشه، عملكرد شلتوك، عملكرد زيستي، شاخص برداشت و جذب پتاسيم دانه به‌ترتيب 4.52، 4.65، 15.7، 19.4، 6.85، 11.7 و 22.1 درصد و كاهش تعداد خوشه‌چه پوك در خوشه به مقدار 41.8 درصد نسبت به شاهد شد. همچنين، با مصرف كود پتاسيم از صفر تا 180 كيلوگرم‌ در هكتار مقدار تمامي صفات فوق به‌جزء تعداد خوشه‌چه پوك در خوشه افزايش يافت. در مجموع، طبق نتايج تجزيه رگرسيون تلقيح توأم باكتري و قارچ علاوه بر كاهش مصرف كود پتاسيم به مقدار 55.5 كيلوگرم در هكتار (40 درصد)، عملكرد شلتوك را به ميزان 790 كيلوگرم در هكتار (18.6 درصد) نسبت به شاهد افزايش داد كه از آن مي‌توان به‌خوبي در زراعت پايدار برنج استفاده كرد.