ارزيابي عملكرد و كيفيت علوفه توده‌هاي بومي ماشك معمولي (Vicia sativa)، ماشك گل خوشه‌اي (Vicia villosa) و ماشك خزري (Vicia hyrcanica) در شرايط ديم

به ‌منظور بررسي عملكرد كمي و كيفي علوفه 15 توده بومي ماشك، آزمايشي به‌صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دانشكده كشاورزي دانشگاه مراغه در سال 1394 اجرا شد. گونه‌هاي مورد بررسي شامل ماشك معمولي (توده‌هاي 2، 7، 10، 15، 16، 23، 29، 30 ،33 و 36)، ماشك گل خوشه‌اي (توده‌هاي 12، 28 و 35) و ماشك خزري  (توده‌هاي 22 و24) بودند. نتايج نشان داد بيشترين (530.8 گرم در متر مربع) و كمترين (91.16 گرم در متر مربع) عملكرد علوفه خشك به ترتيب در توده‌هاي 30 و 36 بدست آمد. همچنين بيشترين عملكرد دانه (43.43 گرم درمتر مربع)، به توده 28 متعلق بود. بيشترين مقادير ماده خشك مصرفي (DMI)، كل ماده مغذي قابل هضم (TDN)، قابليت هضم علوفه (DDM)، ارزش نسبي تغذيه اي (RFV)، انرژي ويژه شيردهي (NEL) و انرژي متابوليسمي (MED) به توده 28 ماشك گل خوشه‌اي مربوط بود. علاوه بر اين كمترين ميزان ديواره سلولي (NDF) و ديواره سلولي بدون همي سلولز (ADF) به ترتيب در توده هاي 28 و 30 مشاهده شد. تجزيه كلاستر صفات كمي و كيفي، توده‌هاي مورد بررسي را در سه گروه دسته‌بندي نمود، به‌طوري‌كه از لحاظ كمي و كيفي به‌ترتيب توده 30 و 28 يك گروه را به خود اختصاص دادند. لذا توده 30 به دليل عملكرد علوفه بالا و توده 28 به دليل دارا بودن كيفيت علوفه بالا به‌عنوان توده‌هاي مناسب براي كشت در شرايط ديم توصيه مي‌شوند.