پاسخ فيزيولوژيك و زراعي ژنوتيپ‎هاي كلزا (Brassica napus L.) به تنش خشكي انتهاي فصل در شرايط اقليمي كرج

به‌منظور بررسي تأثير تنش خشكي انتهاي فصل بر برخي صفات فيزيولوژيك، عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا يك آزمايش مزرعه‎اي دوساله (13941396) در موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج انجام شد. آزمايش به‎صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‎هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل رژيم آبياري (آبياري كامل در طول فصل رشد و قطع آبياري از مرحله خورجين‎دهي تا انتهاي فصل رشد) و 17 ژنوتيپ جديد كلزا بودند. برخي صفات فيزيولوژيك مرتبط با تنش خشكي از قبيل محتواي نسبي آب برگ، كلروفيل كل و ميزان پرولين، همچنين عملكرد و اجزاي عملكرد دانه كلزا اندازه‎گيري شدند. نتايج نشان دادند مقدار كلروفيل كل در شرايط قطع آبياري نسبت به آبياري نرمال 21.65 درصد كاهش داشت و مقدار پرولين برگ 28.04 درصد افزايش يافت. بر اساس يافته‎هاي اين تحقيق، ارقام برتر لزوماً از لحاظ مقدار پرولين برتر نبودند. بر اساس ميانگين دو ساله بيشترين عملكرد دانه در بين ژنوتيپ‎هاي مختلف كلزا در شرايط آبياري نرمال متعلق به ژنوتيپ Artist (5043.25 كيلوگرم در هكتار) و در شرايط قطع آبياري متعلق به ژنوتيپ‎هاي L72 و HL3721 (به ترتيب 3915.25 و 3892.45 كيلوگرم در هكتار) بود. شايان ذكر است اين برتري عمدتا در اثر افزايش ظرفيت مخزن ( تعداد خورجين در بوته، طول خورجين و تعداد دانه در خورجين) و برتري مقدار كلروفيل و محتواي نسبي آب برگ بود.