عنوان مقاله :
ارزيابي و مقايسه پايداري بوم‌نظام‌هاي كشت گندم و ذرت (مطالعه موردي: منطقه سنجابي استان كرمانشاه)
پديد آورندگان :
نوري ، مهدي دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , خرمي وفا ، محمود دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , مندني ، فرزاد دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , ويسي ، هادي دانشگاه شهيد بهشتي - پژوهشكده علوم محيطي
كليدواژه :
بهره‌وري , پژوهش پيمايشي , غلات , كشاورزي پايدار , محيط زيست
چكيده فارسي :
اين بررسي باهدف ارزيابي پايداري بوم‌نظام‌هاي كشت گندم و ذرت در بازه زماني سال 1393 تا سال 1395 در بخش سنجابي شهرستان كرمانشاه اجرا شد. روش پژوهش پيمايشي و ابزار تحقيق پرسشنامه بود، كه از طريق مصاحبه با كشاورزان منطقه تكميل گرديد. پرسشنامه‌ها در قالب طيف ليكرت و به‌صورت پرسش‌هايي با پاسخ چندگزينه‌اي و بسته تدوين شدند. بر اساس جامعه هدف و با استفاده از فرمول كوكران، تعداد نمونه براي جامعه آماري ذرت‌كاران و گندم‌كاران به ترتيب 56 و 92 فرد به دست آمد. نتايج نشان داد كه بوم‌نظام‌هاي گندم آبي و ذرت به ترتيب ازنظر مؤلفه‌هاي زيست‌محيطي و اقتصادي برتري معني‌داري داشتند، ولي از نظر اجتماعي اختلاف معني‌داري ميان دو سامانه مشاهده نشد. نتايج همچنين نشان داد كه تنها ۴/۴ درصد از مزارع گندم و 1/8 درصد مزارع ذرت در منطقه وضعيت كشاورزي پايدار داشتند. درمجموع، برتري نسبي مزارع ذرت نسبت به مزارع گندم در شاخص‌هاي اقتصادي سبب شده است كه مخاطرات زيست‌محيطي كشت ذرت در منطقه در نظر گرفته نشود. هرچند درصورت در نظر گرفتن بهره‌وري آب، پايداري اقتصادي كشت ذرت نيز بسيار كاهش خواهد يافت. در نهايت، بهره‌گيري از روش‌هاي غير شيميايي آفات و علف‌هاي هرز به ترتيب در بوم‌نظام‌هاي ذرت و گندم مي‌تواند تا حد زيادي در افزايش پايداري اين بوم‌نظام‌ها سهيم باشد.
عنوان نشريه :
نشريه دانش كشاورزي و توليد پايدار
