بررسي لاين‌هاي پيشرفته جهش‌يافته كلزا در مناطق سرد ايران

در اين تحقيق 22 لاين‌ جهش‌يافته كلزا و والدين آنها به همراه سه رقم رايج در چهار منطقه كرج، مشهد، كرمانشاه و اصفهان در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار طي سال زراعي 94-95 مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس مركب بيانگر وجود تفاوت معني‌دار ژنوتيپ‌ها از لحاظ صفات تعداد روز تا شروع و خاتمه گلدهي، طول دوره گلدهي، تعداد روز تا رسيدگي و عملكرد روغن بود. همچنين صفات مورد بررسي تحت تأثير معني‌دار محيط قرار گرفتند. ميانگين عملكرد دانه ژنوتيپ‌ها در مناطق كرج، مشهد، كرمانشاه و اصفهان به ترتيب 3025، 4096، 5111 و2906 كيلوگرم در هكتار تعيين گرديد. ژنوتيپ‌هاي Z8003، Z9008 و T9005 به ترتيب با ميانگين تعداد 245، 244 ،245 روز تا رسيدگي در زمره ژنوتيپ‌هاي زودرس قرار داشتند. افزون بر اين لاين‌  Z9008با توليد 4342 كيلوگرم دانه در هكتار بيشترين ميزان عملكرد دانه را در بين جهش‌يافته‌هاي رقم زرفام‌ در چهار مكان به خود اختصاص داد. در بين جهش‌يافته‌هاي طلايه بيشترين عملكرد دانه درلاين‌هاي T8006 با عملكرد 4102 كيلوگرم دانه در هكتار مشاهده شد. در بين جهش‌يافته‌هاي رقم اكسپرس بيشترين عملكرد در لاين‌ Exp8001 با توليد 4083 كيلوگرم نسبت به رقم مادري به دست آمد. نتايج تجزيه واريانس مركب و رتبه‌بندي عملكرد دانه نشان داد كه ژنوتيپ Z9008 با متوسط 4342 كيلوگرم دانه در هكتار و كمترين ميانگين رتبه معادل 5.7 و واريانس رتبه 7.5 به عنوان رقم سازگار مناسب براي كشت در مناطق سرد مي باشد.