تحليل عوامل مؤثر بر افزايش سطح زيركشت كلزا در مناطق روستايي مورد: روستاهاي استان خراسان رضوي

گسترش كشت كلزا در مناطق روستايي به دليل جلوگيري از مهاجرت و اشتغال پايدار نقش مهمي در توسعه روستايي دارد. تامين حدود 90 درصد از دانه هاي روغني مورد نياز ايران از طريق واردات، اهميت و ضرورت بررسي عوامل و دلايل توسعه كشت كلزا را دوچندان مي كند. هدف اصلي اين مطالعه بررسي عوامل مؤثر بر افزايش سطح زيركشت كلزا در مناطق روستايي استان خراسان­رضوي بوده است. به اين منظور تعداد 550 پرسشنامه در سال 1397 با استفاده از روش نمونه­گيري تصادفي طبقه بندي شده در مناطق روستايي چهار شهرستان استان خراسان­ رضوي كه داراي بيشترين سطح زيركشت و پتانسيل توليد كلزا هستند تكميل گرديد. به منظور بررسي مؤلفه­هاي اثرگذار بر افزايش سطح زير كشت كلزا به دليل پراكندگي مناطق روستاي مورد مطالعه و تاثير مجاورت بر توسعه كشت كلزا از الگوي اقتصادسنجي فضايي استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه برخي مؤلفه هاي توسعه اقتصادي- اجتماعي و زيست محيطي روستايي مانند درآمد روستاييان، شغل غير كشاورزي، بهبود در پرداخت تسهيلات بانكي،برگزاري كلاس هاي آموزشي و شرايط اقليمي نقش مثبت و معني داري بر افزايش و توسعه سطح زيركشت كلزا در اين مناطق دارد. دسته بندي متغيرهاي اثر گذار به سه گروه اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي نشان داد كه گروه متغيرهاي اقتصادي روستايي با بيشترين ضريب داراي بالاترين تاثير بر افزايش سطح زيركشت كلزا مي باشند. از سوي ديگر نتايج نشان داد كه توسعه كشت كلزا به دليل درآمد زايي و تاثيرات مثبت زيست محيطي آن سبب ايجاد اشتغال پايدار روستايي، كاهش مهاجرت روستا به شهر و توسعه روستايي و محلي مي شود.