طراحي و ارزيابي اثربخشي مداخله رفتاري بر كاهش قلدري جسماني و بهبود پيوند با مدرسه در دانش آموزان: روي آورد مدرسه محور

زمينه و هدف: قلدري مدرسه محور در مدارس سراسر دنيا به عنوان يك نگراني جدي مطرح شده است؛ بنابراين استفاده از راهبردهاي مداخله اي كارآمد به منظور مديريت رفتارهاي قلدري در مدارس براي پژوهشگران و روان شناسان، ضرورت دارد. مداخله در زمينه قلدري نيازمند اتخاذ روي آوردي مدرسه محور است كه دانش آموزان قلدر، همسالان، و معلمان را در برگيرد؛ در نتيجه هدف پژوهش حاضر طراحي و ارزيابي اثربخشي مداخله رفتاري مدرسه محور بر رفتار قلدري و پيوند با مدرسه دانش آموزان قلدر بود. روش: در پژوهش حاضر، طرح شبه آزمايشي پيش آزمونپس آزمون با گروه گواه مورد استفاده قرار گرفت. آزمودني هاي پژوهش شامل 30 دانش آموز قلدر، 15 دانش آموز طرفدار قلدر، و 4 معلم پايه پنجم ابتدائي از مدارس دولتي شهر تبريز در سال تحصيلي 96-1395 بودند كه با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند، خوشه اي تك مرحله اي، و روش غربالگري انتخاب شدند. ابزار اندازه گيري پژوهش شامل فرم نام گذاري همسالان (پكاريك و همكاران، 1976)، فرم نام گذاري معلمان (ورتايمرلارسون و همكاران، 1991)، فرم نام گذاري طرفداران قلدر (سالميوالي و همكاران، 1996)، مقياس قلدري ايلي نويز (اسپلج و هولت، 2001)، و مقياس پيوند با مدرسه (سرنكويچ و جوردانو، 1992) بود. همچنين، مداخله رفتاري مدرسه محور در هشت جلسه يك ساعته و در طي 8 هفته به صورت گروهي اجرا شد. از روش تحليل كوواريانس چندمتغيري براي تجزيه وتحليل داده هاي پژوهش استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه مداخله رفتاري مدرسه محور به طور معني داري باعث كاهش قلدري و كتك كاري و همچنين، افزايش دلبستگي به معلم و مدرسه، و مشاركت تحصيلي دانش آموزان قلدر شده است (p˂0/001، 9/78=F). نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي مطالعه حاضر مداخله رفتاري مدرسه محور از طريق آموزش مديريت رفتار به قلدرها، معلمان، و طرفداران قلدر، بر كاهش مؤلفه هاي قلدري و بهبود پيوند با مدرسه، اثربخش است و مي تواند به عنوان روش مداخله مناسب براي كودكان واجد رفتارهاي قلدري جسماني استفاده شود. به علاوه، يافته هاي اين پژوهش مي تواند براي مشاوران مدارس، روان شناسان تربيتي، و معلمان در بهبود پيوند با مدرسه كودكان،كمك كننده باشد.