نقش واسطه اي ذهن آگاهي در رابطه بين يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف با هويت تحصيلي

زمينه و هدف: هويت تحصيلي مهم ترين عامل در عملكرد تحصيلي و انگيزه پيشرفت دانش آموزان است كه مي تواند بر رفتارهاي كلاسي، تمايل به رفتن به مدرسه، و تصور فرد درباره خودش تأثير بگذارد. اگر فرد تصور مطلوبي درباره خود داشته باشد، تلاش مي كند كه رفتارش توأم با موفقيت باشد. از اين رو پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش ميانجي ذهن آگاهي در رابطه بين يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف با هويت تحصيلي انجام شد. روش: طرح پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از نظر روش، همبستگي است كه با شيوه مدل سازي ساختاري انجام شده است. جامعه آماري اين پژوهش شامل تمامي دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان نهبندان در سال تحصيلي 96-1395 بود كه از بين آنها 216 نفر به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي، انتخاب شدند. براي گردآوري داده ها از پرسش نامه هويت تحصيلي (واس و ايساكسون،2008)؛ جهت گيري هدف (ميدگلي و همكاران،1998)، راهبردهاي يادگيري خودنظم جويي (پنتريچ و دي گروت، 1990)، و پرسش نامه ذهن آگاهي (بائر و همكاران،2010) استفاده شد. براي بررسي فرضيه پژوهش از روش تحليل عاملي اكتشافي، تحليل عاملي تأييدي، و مدل سازي معادلات ساختاري استفاده شد. تحليل داده ها با استفاده از نرم افزارهاي اس پي اس اس و ليزرل انجام شد. يافته ها: نتايج پژوهش نشان داد كه با توجه به شاخص هاي ارائه شده، نقش واسطه اي ذهن آگاهي در رابطه بين يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف با هويت تحصيلي تأييد مي شود؛ به بيان جزئي تر يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف با واسطه گري ذهن آگاهي به ترتيب تأثير غيرمستقيم مثبت و معني داري بر هويت تحصيلي به ميزان 0/27 و 0/06 دارند. همچنين اثر مستقيم ذهن آگاهي، يادگيري خودتنظيمي، و جهت گيري هدف بر هويت تحصيلي به ترتيب 0/50، 0/68 و 0/12، اثر مستقيم يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف بر ذهن آگاهي به ترتيب 0/54 و 0/12، و اثر كل يادگيري خودتنظيمي و جهت گيري هدف بر هويت تحصيلي با ميانجي گري ذهن آگاهي به ترتيب 0/95 و 0/18 بوده است. نتيجه گيري: با توجه به اهميت جهت گيري هدف و انگيزش تحصيلي براي موفق شدن و پايداري يادگيري در بلندمدت، توجه به راهبردهاي فراشناختي، برنامه ريزي، بازبيني، و نظم دهي ذهني بايد در بطن برنامه هاي آموزشي گنجانده شود تا به تدريج فرايند يادگيري با ويژگي هاي يادگيرنده و نيازهاي شخصي و شخصيتي او، همسو شود.