تبيين رابطه تنوع منابع درآمدي و كيفيت زندگي خانوارهاي روستايي مورد: دهستان گلمكان شهرستان چناران

يكي از مهمترين استراتژي­هاي ارائه شده در چارچوب توسعه پايدار روستايي، رعايت اصل تنوع در منابع درآمدي خانوارهاي روستايي است. بر اين اساس هر خانوار مجموعه­اي متنوع از منابع درآمدي در بخش كشاورزي و غيركشاورزي را براي بقا و بهبود استانداردهاي زندگي خود تعريف مي­نمايد. از اين رو تحقيق حاضر به تبيين رابطه تنوع منابع درآمدي و كيفيت زندگي خانوارهاي روستايي مي­پردازد. روش تحقيق توصيفي- تحليلي و واحد تحليل خانوارهاي روستايي است. حجم نمونه 258 خانوار در 15 روستا در دهستان گلمكان شهرستان چناران بوده است. متغير مستقل «تنوع منابع درآمدي» است كه به تفكيك بخش­هاي كشاورزي و غيركشاورزي به كمك 14 شاخص و متغير وابسته «كيفيت زندگي خانوارهاي روستايي» است كه در سه بعد اجتماعي، اقتصادي، محيطي-كالبدي به كمك 48 شاخص كمي گرديد. روايي پرسشنامه با استفاده از تحليل عاملي تاييدي 65.72% و پايايي آن با 83 /0 مورد تاييد قرار گرفت. نتايج حاصل از تحليل واريانس يك طرفه نشان مي­دهد تنوع منابع درآمدي موجب بهبود كيفيت زندگي خانوارهاي روستايي گرديده است. به طوري كه ميانگين كيفيت زندگي در خانوارهاي داراي منابع درآمدي غيرمتنوع با 2.94، در خانوارهاي داراي منابع درآمدي نيمه­ متنوع با 3.18 و در خانوارهاي داراي منابع درآمدي متنوع با 3.45 بوده است (sig<0.05). همچنين بررسي­ها نشان مي­دهد تنوع فعاليت­هاي كشاورزي به طور معناداري در بهبود كيفيت زندگي خانوارها موثر بوده است اما از آنجا كه تنوع منابع درآمدي غيركشاورزي با توجه به اينكه عمدتا مربوط به كارگري با سطح دستمزد پائين بوده است، نتوانسته بر بهبود كيفيت زندگي خانوارهاي روستايي موثر واقع گردد.