ارزيابي روش‌هاي نقشه‌برداري رقومي در تهيه نقشه سه‌بعدي كربن آلي خاك

برنامه ريزي و مديريت منابع اراضي نياز به اطلاعات مكان دار تفصيلي و دقيق از خصوصيات خاك دارد. اين در حالي است كه در بسياري از مناطق ايران اين نوع اطلاعات در دسترس نيست. در اين پژوهش كارائي روش هاي نقشه برداري رقومي خاك، شامل رگرسيون خطي چند متغيره، كوبيست و جنگل تصادفي براي پيش بيني تغييرات كربن آلي در سطح و عمق خاك اراضي دشت سعادت شهر مورد ارزيابي قرار گرفت.موقعيت نقاط مطالعاتي بر اساس روش مربعات لاتين تعيين و مقدار كربن آلي نمونه هاي خاك در افق هاي ژنتيكي اندازه گيري شد. با كاربرد الگوريتم اسپلاين با نواحي يكسان، مقدار كربن آلي افق هاي ژنتيكي به مقدار آن در اعماق استاندارد نقشه جهاني خاك تبديل و بر اساس تعيين رابطه بين مقدار كربن آلي خاك در نقاط مطالعاتي با داده هاي متغيرهاي كمكي-انتخابي از مجموعه متغيرهاي اجزاي سرزمين، شاخص هاي سنجش از دور و نقشه هاي خاك، واحدهاي ژئوفرم و فاصله از رودخانه، در قالب مدل هاي مورد استفاده، نقشه پيوسته مقدار كربن آلي اعماق مختلف خاك تهيه شد. كارائي مدل ها با استفاده از شاخص ريشه ميانگين مربعات خطا (RMSE)، ميانگين خطا (ME) و ميانگين مربعات خطاي نرمال شده (NRMSE) مورد ارزيابي قرار گرفت.نتايج ارزيابي نشان داد اگرچه اختلاف اندكي بين مقادير خطاي مدل هاي مختلف در تمام اعماق وجود داشت، روش جنگل تصادفي در عمق صفر تا پنج سانتي متري (RMSE=0.49) و 60 تا 100 سانتي متري (RMSE=0.13)، روش رگرسيون خطي چند متغيره در عمق پنج تا 15 سانتي متري (RMSE=0.41) و روش كوبيست در عمق 15 تا 30 سانتي متري (RMSE=0.27) از خطاي كمتري برخوردار بودند. برخلاف اختلاف اندك اين مدل ها، با توجه به توانايي مدل جنگل تصادفي در نشان دادن توزيع مكاني مقادير كربن آلي، اين مدل برايتخمين كربن آلي در تمامي عمق ها انتخاب و نقشه هاي پراكنش كربن آلي در اعماق مختلف خاك دشت سعادت شهر در محيط سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS) تهيه شد.