بررسي مقاله «حرز» از دايره المعارف قرآن ليدن

حرز در فرهنگ اسلامي به پاره‌اي از آيات، اذكار، اوراد و ادعيه مأثوري اطلاق مي‌شود كه براي حفظ جان و مال از آسيب‌ها خوانده مي‌شود يا به صورت مكتوب با خود حمل مي‌گردد. استعمال حرز براي مصونيت از آزار شياطين و جنيان و نوشتن و املاء كردن آن براي شفاي بيماران نزد برخي طبقات اجتماعي نيز متداول بوده است كه برخي فاقد مستند روايي است. اهميت پژوهش در اين زمينه زماني روشن مي‌شود كه بدانيم بي مبالاتي در استفاده از اوراد و عدم توجه به مأثور بودن آنها در بسياري از موارد باعث بروز زيان‌هاي جبران ناپذير مي‌گردد. بررسي ديدگاه مستشرقان در خصوص فرهنگ استعمال حرز در ميان مسلمانان و كتب ديني آنها كه حاكي از نوع نگاه پيروان اسلام و رهبران ديني آنان به نيروهاي ماوراء طبيعي است، نيز حائز اهميت است. در اين نوشتار تلاش شده با تكيه بر تحقيقات و نگاه خاص مستشرقان و بررسي و نقد پژوهش آنها در اين زمينه، نگاه صحيحي از حرز و تعويذات با توجه به آموزه‌هاي دين اسلام و به خصوص فرهنگ تشيع با تكيه بر آيات و روايات ارائه گردد.