پژوهشنامه نقد ادب عربي دانشگاه شهيد بهشتي: مطالعه كتاب‌سنجي مقالات

هدف: بررسي كتاب‌سنجي مقالات مجله پژوهشنامه نقد ادب عربي دانشگاه شهيد بهشتي. روش‌شناسي: با روش كتاب‌سنجي همه مقاله‌هاي منتشرشده اساتيد و دانشجويان رشته زبان و ادبيات عربي در پژوهشنامه نقد ادب عربي در دوره‌اي پنج‌ساله از ابتداي سال 1389 تا 1394 (برابر با 11 شماره) به تعداد 86 مقاله بررسي شدند. بعد از يادداشت‌برداري از قسمت‌هاي مدنظر هر مقاله (صفحه عنوان و فهرست منابع)، داده‌هاي جمع‌آوري‌شده براي تحليل وارد نرم‌افزار اكسل شدند. يافته‌ها: 69 مقاله به زبان فارسي و 17 مقاله به عربي نوشته شده است. 125 نويسنده مرد و 47 نويسنده زن در نگارش مقالات مشاركت داشته‌اند. 16 مقاله به‌صورت انفرادي و 70 مقاله نيز به‌صورت مشترك نگاشته كه 54 مقاله از مقالات مشترك، به‌صورت هم‌مؤسسه‌اي و 16 مقاله نيز به‌صورت غيرهم‌مؤسسه‌اي تأليف شده است. حجت رسولي با 5 مقاله بيشترين توليد علمي را داشته است. نقد، 44.3 درصد از موضوعات مقالات را به‌خود اختصاص داده است. 19 مقاله را اعضاي هيئت تحريريه (ميانگين 22.09) نوشته‌اند. درمجموع، 2346 منبع به‌كار رفته است كه ميانگين استفاده‌شده براي هر مقاله 27.27 درصد است. همچنين 1540 منبع (65.65 درصد) آنها ميانگين عمريِ بالاي 14 سال دارند. برحسب جنسيت، تفاوت معناداري بين نويسندگان مرد و زن وجود دارد. ميزان بالايي از هم‌تأليفي بين نويسندگان وجود دارد كه از نقاط مثبت مجله است. دانشگاه‌هاي شهيد بهشتي و تهران، حدود يك‌سوم تعداد كل نويسندگان را به‌خود اختصاص داده‌اند كه از نقاط ضعف مجله محسوب مي‌شود. نتيجه‌گيري: پيشنهاد مي‌شود مجله با تقسيم‌بندي دانشگاه‌هاي كشور به‌صورت قطبي، امكان حضور بيشتر و فعال‌تر برخي دانشگاه‌هايي را كه امكان حضور كمتر و كمرنگ‌تري در مجله داشته‌اند فراهم كند. بدين ترتيب، زمينه حضور پررنگ‌تر نويسندگان زن نيز در مجله فراهم مي‌شود. با توجه به ‌عنوان و موضوع مجله، بهتر به‌نظر مي‌رسد بيشتر مقالات به زبان عربي نوشته مي‌شد. پيشنهاد مي‌شود مجله با تغيير سياست فعلي، دست‌كم به‌طور متناوب به دو زبان فارسي و عربي مقاله منتشر شود.