كليدواژه :
اخلاق , صفات اخلاقي , ارزش‌هاي اخلاقي , تربيت اخلاقي , مدل پژوهش ,
چكيده فارسي :
ديدگاه صفات؛ يعني مجموعه‌اي از رذايل و فضايل، از جمله قديمي‌ترين و پرنفوذترين ديدگاه‌هاي اخلاقي در جهان اسلام است. به‌طوري‌كه اكثر تأليفات اخلاقي مسلمانان، اعم از متقدمان و متأخران، از اين منظر به موضوع اخلاق نگريسته‌اند. حال اگر ديدگاه فوق را به‌عنوان چارچوبي نظري براي انجام مطالعات اخلاقي در نظر بگيريم، هدف اين مطالعه، معرفي و ارائه مسيري براي انجام مطالعات و پژوهش‌هاي علمي، در قلمرو صفات اخلاقي مي‌باشد. با توجه به اين هدف، پرسش عمدة مقاله حاضر عبارت است از: براي انجام مطالعه و تحقيق در حيطه صفات اخلاقي، چه مراحلي ضرورت دارد؟ نتايج به‌دست‌آمده حكايت از اين دارد كه شش مرحله كلي را مي‌توان براي انجام مطالعات مربوط به صفات اخلاقي در نظر گرفت. اين مراحل، عبارتند از: مفهوم‌پردازي صفات اخلاقي، شناسايي ريشه‌هاي صفات اخلاقي، پيامدهاي صفات اخلاقي، راهكارهاي پيشگيرانه از رذايل اخلاقي، راهكارهاي درماني و راه‌هاي رشد و توسعة فضايل اخلاقي. انجام اين شش مرحله، مستلزم استفاده از انواع روش‌اي پژوهش مشتمل بر روش سنتي اسلامي (اصول فقه)، روش‌هاي علمي جديد؛ يعني كمي و كيفي و نيز روش پژوهش فلسفي، به‌ويژه با رويكرد تحليل مفهومي مي‌باشد. اين مسير پيشنهادي مي‌تواند به رشد و توسعة پژوهش در قلمرو تربيت اخلاقي كمك نمايد.
