روش‌شناسي علم اجتماعي؛ با تأكيد بر تفسير اجتماعي الميزان

روش‌شناسي، از مسائل بنيادين مربوط به علم اجتماعي شمرده مي‌شود. اين مسئله، سهم زياد در توليد علم اجتماعي و فهم نظريه‌هاي اجتماعي و داوري درباره‌ آنها دارد. اهميت اين مسئله موجب شده تا مناقشات روش‌شناختي همواره در علم اجتماعي وجود داشته باشد؛ نزاع روش‌شناختي تفسيري و تبييني، فردگرايي و جمع‌گرايي از جمله آن است. اين مقاله در پي پاسخ به اين پرسش است كه تفسير اجتماعي الميزان، چه مسيري را براي شناخت اجتماعي معتبر مي‌شمرد؟ آيا الميزان تنها بر روش تجربي در علم اجتماعي تأكيد مي‌روزد؟ كدام‌يك از رويكرد فردگرايانه، يا جمع‌گرايانه را در علم اجتماعي بر‌مي‌گزيند؟ شيوه‌ تفهمي و تبييني، از چه جايگاهي در روش‌شناسي الميزان برخوردار است؟ پاسخ به اين مسئله در اين پژوهش، با روش توصيفي و تحليلي و يا رويكرد الميزاني كسب معرفت در علم اجتماعي در سه سطح معرفي مي‌گردد. اين رويكرد، به روش تجربي در علم اجتماعي بسنده نمي‌كند، بلكه شامل روش عقلي و شهودي، در كنار روش تجربي معتبر و رويكرد كثرت‌گرايانه- تبيين فردگرايي و جمع‌گرايي روش‌شناختي، همراه با به‌كارگيري شيوه‌ تبييني و تفهمي را در علم اجتماعي ضروري مي‌داند.