كليدواژه :
خانواده , باروري , شهرنشيني , طلاق , تحصيلات , سن ازدواج , رسانه , دين ,
چكيده فارسي :
فرايند نوسازي، خانواده را نيز همچون ساير ساحتهاي زندگي اجتماعي، دگرگون نموده است. كاهش باروري، از جمله دگرگونيهايي است كه در تحولات خانواده ريشه دارد و ميتواند چالشهاي فراواني را در عرصههاي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، سياسي و امنيتي براي جامعه ايراني به وجود آورد. ازاينرو، شناخت عوامل اجتماعي- فرهنگي پيدايي اين پديده، ضرورتي انكارناپذير است. از سوي ديگر، شناخت عوامل تأثيرگذار بر كاهش باروري، از مسير مطالعه تغييرات خانواده، ميگذرد؛ زيرا باروري در خانواده اتفاق ميافتاد. اين نوشتار با روش توصيفي و تبييني و ياري جستن از تحليل ثانويه آمارهاي موجود و واكاوي و تبيين مهمترين علل اجتماعي - فرهنگي اين پديده، به فهمي دقيقتر از علل پيدايي اين پديده دست يافته است. يافتهها نشان ميدهد كه شهرنشيني و فرهنگ آن، گسترش سواد و تحصيلات، افزايش سن ازدواج، رشد روزافزون طلاق، هستهاي شدن خانواده، غلبه فضاي گفتماني كم فرزندآوري، نفوذ مذهب و گسترش رسانهها، از مهمترين عوامل تأثيرگذار در كاهش باروري ميباشند.