ارزيابي شكاف بين ادراك و ترجيح مؤلفه امنيت محيطي در پارك هاي محله‌اي (نمونه موردي: مجموعه پارك هاي محله صابون‌پزخانه تهران)

بي‌شك امنيت به عنوان يكي از مؤلفه هاي كيفيت محيطي شناخته مي‌شود. در اين ميان، پارك ها به عنوان بخشي از فضاهاي باز شهري كه زمينه ساز بستر كالبدي و اجتماعي مناسب، جهت افزايش كيفيت زندگي و سلامت جسماني و رواني افراد هستند، بايد بتوانند امنيت محيطي لازم را نيز در ادراك استفاده كنندگان آن فراهم آورند. به دنبال اين مسئله، پژوهش حاضر، ارزيابي امنيت محيطي فضاي پارك هاي محل ه اي، بر پايه رويكرد CPTEDو تعيين شكاف بين ترجيح و ادراك ساكنان محله را هدف قرار داده است. روش پژوهش از نوع توصيفي پيمايشي مبتني بر پرسشنامه و از لحاظ هدف، كاربردي است. جامعه امّاري آن را ساكنان محله صابونپزخانه، واقع در منطقه 12 شهرداري تهران تشكيل مي‌دهند و نمونه‌ها به شيوه تصادفي انتخاب شده اند. ابتدا ادراك و ترجيح امنيت محيطي فضاي پارك سنجيده شده، سپس با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي، مؤلفه هاي مؤثر برامنيت محيطي، با تكيه بر شاخص هاي رويكرد CPTED، اولويت‌بندي شده است. پرسشنامه هاي جمع آوري شده، در محيط نرم افزار 22SPSSمورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. نتايج نشان مي دهد كه كمترين شكاف مربوط به شاخص هاي كنترل دسترسي و مديريت و نگهداري و بيشترين شكاف مربوط به شاخص نظارت است و از ديدگاه استفاده كنندگان، شاخص نظارت و كنترل دسترسي بيشترين اهميت را دارند. همچنين نتايج حاصل از فرآيند تحليل سلسله مراتبي نشان مي دهد كه زيرشاخص هاي «زيبايي و منظرسازي» و «نظافت و تعميرات تجهيزات» از شاخص «مديريت و نگهداري» و «تعريف ورودي» و «وجود نگهباني» از شاخص «كنترل دسترسي» در رتبه هاي نخست قرار دارند. لذا در فرآيند ارزيابي پس از ساخت كه به منظور شناخت و اصلاح نقاط ضعف احتمالي انجام مي گيرد و نيز به منظورارائه راهكارهاي طراحي فضاي پارك در طرح هاي آتي با توجّه به مؤلفه امنيت محيطي، توجّه به اولويت و اهميت شاخص هاي آن در ادراك و ترجيح ساكنان، به عنوان استفاده‌كنندگان اصلي فضا ضروري است.