تحليل ارتباط همگني و توزيع‌پذيري با پايداري روابط اجتماعي در فضاهاي خانه‌هاي سنتي ايران ( مطالعه موردي: كاشان)

موضوع مقاله بررسي و تحليل همگني و توزيع پذيري خانه ها و تأثير آن بر ارتباط ريزفضاها با يكديگر با هدف شناخت و تحليل نقش آن ها در روابط اجتماعي خانه هاي سنتي به منظور استفاده از الگوهاي حاكم بر آنها در مسكن معاصر است. اين مطالعه بر اساس نظريه پيكره بندي فضا صورت گرفته است. بررسي اجزاي تشكيل دهنده خانه ها و عوامل شكل گيري ساختاري فضاها و ارتباط آنها با ديگر فضاها، رهيافتي براي دست يابي به تأثير روابط فضايي در شكل گيري روابط اجتماعي در خانه هاست. شناخت عوامل و مؤلفه هاي مؤثر بر ميزان همگني و توزيع پذيري با استفاده از ضريب افتراق يكي از مهمترين مؤلفه ها در اين خصوص است. خانه هاي دوره قاجار كاشان و تحليل تطبيقي اين الگوها متناسب با نيازها و الزامات مسكن امروزي مبناي اين مطالعه است. روش به كار رفته در اين پژوهش، تركيبي از روش هاي تفسيري تاريخي با تكنيك تحليل محتوا و استدلال منطقي است. با استفاده از مطالعات كتابخانه اي، مطالعات تاريخي صورت گرفته و شبيه سازي به وسيله نرم افزار گرسهاپر و پلاگين اسپيس سينتكس و نرم افزار دپث مپ و تحليل گراف هاي توجيهي براي 19 نمونه از خانه هاي دوره قاجار كاشان كه به صورت خوشه اي هدفمند انتخاب شده اند، استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد ميزان نفوذپديري، انتظام فضايي و قرارگيري هر فضا در عمق مشخص، ارتباط مستقيم با نحوه روابط اجتماعي و رفتاري است. همچنين تمام خانه هاي سنتي بررسي شده داراي همگني و توزيع پذيري بالا و مطلوبي در چيدمان فضايي است. خانه هايي كه هر چهار عرصه عمومي، نيمه عمومي، نيمه خصوصي و خصوصي را داشته و ريزفضاهاي داراي عمق و هم پيوندي مناسب اين حريم ها باشند و نيز همگني و توزيع پذيري مناسب اين حريم ها را در بر داشته باشند، داراي همگني و ضريب افتراق بالاتري هستند.