بهينه سازي ضرايب معادله سنجه رسوب با استفاده از الگوريتم ژنتيك (مطالعه موردي: ايستگاه هاي قزاقلي و باغ عباسي)

برآورد صحيح غلظت رسوبات رودخانه‌ها براي برنامه‌ريزي و مديريت پروژه‌هاي منابع آب اهميت دارد. روش هاي مختلفي براي تعيين ارتباط بين دبي جريان و مقدار رسوب توسعه يافته است. منحني سنجه رسوب يكي از متداول‌ترين روش‌هاي برآورد رسوب معلق رودخانه‌ها مي باشد كه با خطاي زيادي همراه است. به منظور تخمين ‌بهتر ميزان رسوب با منحني سنجه، مي‌توان ضرايب اين معادله را با روش هاي هوش مصنوعي بهينه كرد. هدف اين تحقيق استفاده از الگوريتم ژنتيك براي بهينه سازي ضرايب معادله سنجه رسوب رودخانه هاي گرگانرود ( ايستگاه قزاقلي) و فريمان ( ايستگاه باغ عباسي) مي باشد. بدين منظور، آمار دبي جريان و غلظت رسوب معلق براي سال هاي 1388-1350براي ايستگاه قزاقلي و سال هاي 1388-1347 براي ايستگاه باغ عباسي اخذ شد و منحني سنجه رسوب با استفاده از 70 درصد داده ها به عنوان داده هاي آموزش به دست آمد. به منظور بهينه سازي ضرايب، مدل الگوريتم ژنتيك در نرم‌افزار MATLAB 2017 برنامه نويسي شد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه مدل الگوريتم ژنتيك براي ايستگاه قزاقلي و باغ عباسي به ترتيب با ضريب نش ساتكليف 0.5، 0.72 و ضريب تعيين 0.5 و 0.89 عملكرد بهتري نسبت به منحني سنجه رسوب داشته است. همچنين الگوريتم ژنتيك براي ايستگاه باغ عباسي با تعداد نمونه كم از دقت بهتري نسبت به روش منحني سنجه برخوردار است. نتايج دلالت بر كارايي مناسب الگوريتم ژنتيك در بهينه سازي رابطه دبي و رسوب به ويژه در ايستگاه هاي با داده كم دارد.