تجربۀ زندگي از منظر ملاصدرا و ديلتاي

ديلتاي يكي از فيلسوفان زندگي است كه متن حيات را بررسي كرده است. نگاه وي به «تجربۀ زندگي» قرابت‌هاي بسياري با انديشۀ حيات و زندگي در حكمت متعاليۀ ملاصدرا دارد. مقصود اين نوشتار از «تجربۀ زندگي» اصطلاح «تجربۀ زيسته» در فلسفۀ ديلتاي نيست، بلكه مقصود هر نوع نگاه زماني به زندگي است كه فعاليت‌هاي انسان را در طول زمان بررسي مي‌كند. بررسي اهداف و سير كلي اين دو فيلسوف و ويژگي‌هاي تجربۀ زندگي، نشان‌دهندۀ نوعي قرابت و همداستاني در اين مسئله است كه مي‌توان ميان انديشۀ اين دو متفكر، تطبيق كرد. تاريخ و زمانمندي، احساس، تجربه و نحوۀ ادراك، اموري هستند كه در اين نوشتار به آنها پرداخته خواهد شد. سيلان زندگي، درك فعالانه، مشترك و بي‌واسطه از زندگي، مهم‌ترين نقاط همسويي اين دو فيلسوف شناخته مي‌شوند؛ يعني نفس در طي حركت و سيلان در زندگي، با نوعي سرشاري از ارزش‌ها همراه است كه با عمل ارادي خود، براي تكامل خود را تعيين و بدن مثالي خود را متعين مي‌كند.