شبيه سازي روند كيفي كانال آبياري نهر شعبان با استفاده از روش تحليل پويايي سيستم

به منظور رونديابي كيفي رودخانه ها و بررسي چگونگي تغييرات آلودگي در آن ها، استفاده از مدل هاي كامپيوتري ضروري مي باشد. بدين منظور در اين پژوهش به كمك روش تحليل پويايي سيستم مدل كامپيوتري در محيط برنامه نويسي VENSIM بسط داده شد كه بتواند روند تغيير كيفيت آب را در يك مسافت 468.8 متري از منبع تزريق ماده ردياب شبيه سازي نمايد. به منظور واسنجي و اعتباريابي نتايج مدل از داده هاي جمع آوري شده يكي از كانال هاي آبياري درجه 3 شهرستان نهاوند (نهر شعبان) واقع در استان همدان استفاده گرديد. پس از تجزيه و تحليل آماري و محاسبه شاخص هاي آماري جذر ميانگين مربعات خطا (RMSE)، خطاي استاندارد (SE)، ميانگين خطاي مطلق(MAE) و ضريب تبيين(R^2) ميزان برازش ميان مقادير واقعي و شبيه سازي شده محاسبه شد. در كانال آبياري تزريق ماده كلريد سديم با هدايت الكتريكي 0.746 ميلي موس بر سانتي متر به مدت 20 دقيقه صورت گرفت و در 3 ايستگاه با فواصل معين نمونه برداري انجام پذيرفت. براساس نتايج بدست آمده، بهترين انطباق نتايج مدل با داده هاي مشاهده اي در فاصله ي 16.5 متري از منبع تزريق و در ايستگاه اول، و كمترين انطباق در ايستگاه نمونه برداري دوم در فاصله ي 228 متري از منبع تزريق بود. مقادير شاخص هاي آماري RMSE، SE، MAE و R2 در ايستگاه اول به ترتيب برابر با 0.35 ميلي موس بر سانتي متر ، 0.18، 0.13 ميلي موس بر سانتي متر و 0.90 و در ايستگاه دوم 0.47 ميلي موس بر سانتي متر ، 0.24، 0.22 ميلي موس بر سانتي متر و 0.81 برآورد گرديد. نتايج نشان داد مدل حاضر در شبيه سازي روند كيفي آب از دقت خوبي برخوردار است.