توسعه مدل سري زمانيARIMA فصلي و بررسي عملكرد مدل در شبيه سازي بارندگي ماهانه

بارندگي يكي از مولفه هاي مهم چرخه هيدرولوژيكي است كه فرآيندهاي سطحي و اتمسفريك را بهم مرتبط مي سازد. بنابراين مدلسازي و برآورد دقيق پارامتر در مديريت منابع آب، برنامه ريزي آبياري، مديريت كشاورزي و تخصيص آب مورد نياز است. مدل SARIMA از مدل هاي مرسوم در شبيه سازي بارندگي ماهانه مي باشد. از نكات ضعف مدل ناديده گرفتن تغييرات بين ماه در هر سال است. بنابراين هدف اين مقاله، توسعه مدل SARIMA با در نظر گرفتن تغييرات بين سالي، بين ماه و مقايسه عملكرد آن با مدل SARIMA در ايستگاه اردبيل مي باشد. تحليل خوشه اي با روش Ward s جهت خوشه بندي سري هاي زماني بارندگي ماهانه و مدل رگرسيون خطي جهت تعيين رابطه بين مشخصه هاي آماري هر خوشه و مقادير بارندگي ماهانه استفاده شدند. درصد كاهش آماره هاي RRMSE، RMSE، MAE از مدل SARIMA به مدل SARIMA توسعه يافته به ترتيب 24.05، 17.24 و 28.48، بيانگر عملكرد قابل قبول مدل توسعه يافته بود. در مقايسه مقادير مشاهداتي و شبيه سازي، مدل توسعه يافته داراي تخمين بيش برآورد مي باشد. كاهش 51.16 درصدRRMSE در شبيه سازي بارندگي فصلي نيز بيانگر افزايش دقت مدل توسعه يافته براساس تحليل خوشه اي بود. ضريب همبستگي بين بارندگي شبيه سازي با مدل SARIMA توسعه يافته و مشاهداتي به مقدار زيادي افزايش يافته و به سطح معني داري رسيده است. بنابراين استفاده از تحليل خوشه اي و توسعه مدل SARIMA ميزان دقت عملكرد مدل را افزايش داده است.