ايران و تركيه در مجموعه امنيتي آسياي مركزي

در بيست و پنج سال گذشته ثبات در محيط امنيتي آسياي مركزي، همواره با پيچيدگي‌ها و چالش‌هاي فزاينده‌اي رو‌به‌رو بوده است. گرايش‌هاي ملي‌گرايانه با شدت و ضعف در جمهوري‌هاي آسياي مركزي تجربه شده‌اند. در كنار اين گرايش‌ها، پيدايش چالش‌هاي داخلي، دشواري‌هاي دوران استقلال، ضعف در دولت‌سازي و ملت‌سازي، سرريز مسايل پيراموني، خلا ژئوپليتيكي و سرانجام ورود قدرت‌هاي خارجي به‌ويژه پس از يازده سپتامبر، محيط امنيتي را در آسياي مركزي با پيچيدگي‌هاي فزاينده‌اي روبه‌رو كرده است. در چنين بستري از همكاري‌ها و رقابت‌ها، مداخله‌ي بازيگران خارج از منطقه از مولفه‌هاي تاثيرگذار در محيط امنيتي اين منطقه است كه مي‌توانند نقشي مثبت يا منفي در ثبات منطقه داشته باشند. با توجه به اين مساله، نوشتار پس از تحليل مجموعه امنيتي آسياي مركزي در چارچوب موازين و مولفه‌هاي مكتب كپنهاگ، در پي پاسخ به اين سوال است كه «چه فرصت‌هايي براي نقش‌آفريني ايران و تركيه در مجموعه امنيتي آسياي مركزي وجود دارد؟». براي پاسخ به اين سوال محيط امنيتي آسياي مركزي و نگراني‌هاي كشورها با استفاده از الگوي تحليلي مجموعه امنيتي بررسي شده و سپس با واكاوي علايق نظاميامنيتي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي ايران و تركيه، نتايج پژوهش در قالب فرصت‌هاي نقش‌آفريني دو كشور در اين محيط امنيتي استخراج و ارائه خواهد شد. پيشنهادهايي نيز با هدف بهره‌گيري ايران از فرصت‌ها در اين منطقه ارائه شده است. روش پژوهش توصيفيتحليلي است.