مطالعه ميزان شباهت اصطلاحات عنوان، كليد واژه هاي نويسنده و موضوعات كنترل شده براي تعيين فيلد مناسب در تحليل هاي موضوعي علم سنجي

مقدمه: به منظور انجام تحليل هاي موضوعي در حوزه علم سنجي، اين سؤال مطرح ميگردد كه كدام يك از فيلدهاي كتابشناختي حاوي موضوعات مورد تحليل قرار گيرد. پژوهش حاضر با هدف مقايسه فيلدهاي موضوعي مدارك و تعيين فيلد و يا تركيبي از فيلدهاي كامل و مناسب به منظور انجام تحليل هاي مذكور انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه به روش توصيفي و تحليل واژگاني و با رويكرد علم سنجي انجام گرفت. به منظور انجام تحقيق، توليدات علمي حوزه طب عملكردي گوارش به عنوان نمونه از پايگاه Scopus استخراج و تحليلهاي مورد نظر بر روي 13798 مقاله داراي سه فيلد عنوان، كليد واژه و موضوعات كنترل شده انجام شد. پس از يكسانسازي دادهها، خوشهبندي به روش Means-K صورت گرفت و با محاسبه شاخص دربردارندگي براي خوشههاي ايجاد شده، مشابهت موضوعات بين سه فيلد مورد نظر مشخص گرديد. يافتهها: بين فيلدهاي كليد واژه عنوان و كليد واژه نويسندگان مشابهت بالايي ) 87.71 و 85.71( مشاهده شد. همچنين، پايين بودن مقدار شاخص دربردارندگي فيلد عنوان و موضوعات كنترل شده )صفر( حاكي از آن بود كه مشابهت كمي بين زبان كنترل شده و واژگان مورد استفاده توسط نويسندگان در عنوان وجود داشت و نويسندگان واژگان مرجح را در عنوان استفاده نميكنند. نتيجه گيري: در صورت استفاده از واژگان فيلد عنوان، نتايج تحليل زبان طبيعي را نشان خواهد داد، اما در صورتي كه هدف، دسته بندي موضوعات به صورت منسجم باشد، استفاده از فيلد موضوعات كنترل شده، مناسبترين فيلد خواهد بود