خودكارامدي سواد سلامت و مؤلفه هاي مؤثر بر آن بر اساس رويكرد فراتركيب

مقدمه: سواد سلامت از ديرباز مورد توجه سازمان يونسكو و كليه جوامع انساني قرار گرفته و به علت اهميت آن در سلامت فرد و جامعه، مطالعات بسياري بر روي توسعه آن در زمينه هاي مختلف بهداشتي و پزشكي انجام شده است. خودكارامدي ميتواند فرد را در ارتقاي سواد سلامت ياري دهد و از طرف ديگر، اين اطمينان را حاصل كند كه فردي داراي سواد سلامت ميباشد. بنابراين، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعيين مؤلفه هاي خودكارامدي سواد سلامت مورد توجه در تحقيقات مذكور بود. روش بررسي: اين مطالعه با استفاده از روش فراتركيب، به تجزيه و تحليل نتايج و يافته ها پرداخت. پس از تعيين كليد واژه ها و جستجو در پايگاه هاي اطلاعاتي داخلي SID و Magiran و پايگاه خارجي PubMed، 649 مقاله يافت شد. با بررسي مقالات و اعمال فيلترهاي زبان، سال و نوع مطالعه، 25 مقاله انتخاب و مقوله ها با استفاده از جدول Entropy Shannon و ضريب Kappa s Cohen استخراج گرديد. يافته ها: كدها در سه مقوله و هشت مفهوم دستهبندي شد. مقوله عوامل روانشناختي شامل مفاهيم مديريت خود، مهارتهاي فردي و مهارتهاي اجتماعي ، مقوله ارتباطي شامل مفاهيم امكانات ارتباطي و تبادل اطلاعات سلامتي و مقوله عوامل آموزشي نيز شامل مفاهيم مفاد و منابع آموزشي، موانع و محدوديت هاي آموزشي و نظارت و اثربخشي آموزشي بود. كدهايي همچون خودكارامدي، خود مديريتي، آگاهي از علايم بيماريها و آگاهي از اقدامات پيشگيرانه، بيشترين فراواني را در مقوله هاي مختلف داشت. نتيجه گيري: در مطالعه حاضر، مؤلفه هاي تأثيرگذار بر خودكارامدي سواد سلامت شناسايي شد كه ميتوان از آن جهت برنامه ريزي ارايه آموزش هاي سواد سلامت اثربخش و ارتقاي سلامت استفاده نمود.