مباني عصب فرهنگي يادگيري و رشد: به سوي يك برنامه درسي پاسخگو به فرهنگ

با وجود پيشرفت فزاينده دانش بشري درباره مباني عصب فرهنگي يادگيري و رشد انسان، كاربردها و دلالت‌هاي برخاسته از اين دانش جديد براي نظريه و عمل برنامه درسي و تدريس همچنان به عنوان حوزه‌اي مغفول باقي مانده است. در همين راستا، مقاله حاضر با روش مرور تلفيقي، ضمن جمع بندي يافته‌هاي پژوهش علوم اعصاب فرهنگي در حوزه يادگيري و رشد، به معرفي بينش‌ها و پيام‌هاي اين يافته‌ها براي بهبود فهم يادگيري و كاربردهاي آن در برنامه درسي مدارس مي‌پردازد. نتيجه مرور مطالعات اخير حاكي از آن است كه مغز پيوسته خودش را با محيط فرهنگي سازگار مي‌كند و ساختار و كاركرد خود را منطبق با آن تغيير مي‌دهد. بر اساس يافته‌هاي اين مطالعات، تفاوت‌هاي عصبي و رفتاري ميان فرهنگ‌ها برخاسته از تعامل منحصر به فرد ميان عوامل مختلف ژنتيكي، فيزيولوژيكي و فرهنگي است. همچنين يافته‌هاي اخير در حوزه مغز و فرهنگ بيانگر آن است كه تجربه فرهنگي نقش مهمي در شكل‌دهي و رشد مكانيزم‌هاي مغزي زيربناي شناخت دارد و رشد هيجاني نيز به شكلي بنيادي تحت تاثير كيفيت محيط فرهنگي واقع مي‌شود. اين بينش‌هاي تازه ايده‌اي را پشتيباني مي‌كند كه به عنوان «برنامه درسي پاسخگو به فرهنگ» شهرت يافته است. رويكرد پاسخگو به فرهنگ بر اين ادعاست كه احترام به جهان بيني هاي متفاوت معلمان و دانشآموزان از بافت‌هاي فرهنگي متفاوت بايد در كانون توجه برنامه‌هاي درسي مدارس قرار گيرد. برنامه‌ريزان درسي و سياستگذاران تربيتي بايد نه تنها موجوديت فرهنگ‌هاي متعدد را بپذيرند، بلكه به تنوع فرهنگي به ديده احترام نگريسته و فرصت‌هايي فراهم نمايند تا افراد درون فرهنگ‌هاي مختلف در شناخت و رشد فرهنگ خود و ساير فرهنگ‌ها سهيم شوند.