دورنماي تغييرات نمايه‌هاي بارش سواحل جنوبي درياي خزر در دورۀ 20502021 براي كاهش مخاطرات

بارش به­عنوان يكي از مهم‌ترين عناصر چرخۀ هيدرولوژيكي، تحت تأثير تغيير اقليم است و مي‌تواند سبب بروز شرايط جديدي در منابع آب شود. از اين‌رو شبيه‌سازي متغير بارش به‌خصوص براي آينده مي‌تواند در برنامه‌ريزي در زمينۀ مديريت منابع آب بسيار بااهميت باشد. در پژوهش حاضر براي پايش و شبيه‌سازي شرايط بارش آينده در سواحل جنوبي درياي خزر (استان­هاي گيلان و مازندران) ابتدا داده‌هاي روزانۀ هفت ايستگاه همديد آستارا، بندرانزلي، رشت، رامسر، بابلسر، قراخيل و نوشهر براي دورۀ زماني 20151986 به‌عنوان دورۀ پايه از سازمان هواشناسي و داده‌هاي روزانۀ مدل CanECM2 با سه سناريوي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 از وبگاه مركز تحليل و مدل­سازي اقليمي كانادا دريافت شد. براي شبيه‌سازي بارش در دورۀ 20502021 از مدل ريزمقياس نمايي آماري SDSM استفاده شد. پس از تأييد كارايي مدل، مقادير بارش براي دورۀ آينده (20502021) شبيه‌سازي شد. سپس نمايه­هاي حدي شدت، مدت و فراواني بارش براي دوره‌هاي پايه و آينده محاسبه شد. نتايج هر سه سناريو نشان داد كه مجموع بارش سالانه در منطقۀ تحقيق به‌طور متوسط بين 20 تا 70 ميلي‌متر نسبت به دورۀ پايه (20151986) افزايش مي‌يابد. همچنين نتايج تحليل نمايه­هاي حدي بارش در دورۀ پايه و آينده نشان‌دهندۀ افزايش بارش‌هاي بيش از 1 ميلي‌متر در همۀ ايستگاه­هاي تحت مطالعه و افزايش بارش‌هاي بيش از 10 ميلي‌متر در بيشتر ايستگاه‌هاي تحت مطالعه (به‌جز بابلسر و قراخيل) در دورۀ آينده نسبت به دورۀ پايه است. اما بارش‌هاي بيش از 20 ميلي‌متر در دورۀ آينده مشابه دورۀ پايه بوده و به­نظر مي­رسد كه تغيير چنداني نداشته است. همچنين نتايج حاكي از كاهش روزهاي خيلي مرطوب و بي‌نهايت مرطوب در ايستگاه‌هاي رامسر و نوشهر و افزايش آن در بخش­هاي غربي و شرقي نسبت به دورۀ پايه بود. افزون‌بر اين، نتايج حاكي از كاهش طول دورۀ خشك در دورۀ آينده نسبت به دورۀ پايه بود. مقادير بارش حدي زيادي براي منطقه پيش‌بيني مي‌شود، به‌طوري كه سبب افزايش متوسط بارش سالانۀ منطقه خواهند شد.