وحي رؤيايي: بررسي نظريه رؤياانگارانه وحي

Dream-Like Revelation: a Survey of the View Taking Revelation as Dream

يكي از نظريات ارائه‌شده در پديدارشناسي وحي، نظريه «رؤياهاي رسولانه» سروش است. اين نظريه، وحي را گزارشات پيامبر از رؤياهاي وي مي‌داند. پژوهش حاضر، اين نظريه را از جهت توجيه و لوازم خودگفته نظريه‌پرداز، بدون پرداختن به ديگر لوازم و نتائج منفي آن، نقد و بررسي كرده است. به نظر مي‌رسد مهم‌ترين اشكال نظريه، مربوط به مقام توجيه و ذكر دلايل ناكافي در اثبات مدعاي اصلي آن يعني رؤياانگاري وحي است. اين نظريه در مقام توجيه مرتكب مغالطات متعددي چون «خلط نسبت»، «دليل نامربوط» و «تعميم شتاب‌زده» شده است و جامعيت لازم را در رجوع به منابع و تحليل ساختاري قرآن ندارد. علاوه بر اينكه با نظرات ديگر سروش، چون نظريه بسط تجربه نبوي در تعارض است. اين نظريه نه‌تنها فوايد برشمرده نظريه‌پرداز را ندارد؛ بلكه در عينِ نگشودنِ پيچيدگي‌هاي موجود در تفسير قرآن، خود در غموضِ «تعبير» افتاده است و نه‌تنها معضلات كلامي را حل نكرده است، بلكه معضلات جديدتري چون چگونگي حجيت رؤياها ي رسولانه ايجاد كرده است.

no abstract