پديد آورندگان :
بردبار، مژگان دانشگاه آزاد اسلامي - واحد علوم و تحقيقات - تهران , نشاط، امين‌رضا دانشگاه آزاد اسلامي - واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكدۀ منابع طبيعي و محيط زيست - گروه سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي , جوادي، سامان دانشگاه تهران - پرديس ابوريحان - گروه مهندسي آبياري و زهكشي
كليدواژه :
آبخوان , پيشروي آب شور , آسيب پذيري آب زيرزميني , آنتروپي
چكيده فارسي :
با توجه به روند برداشت بيرويۀ منابع آب زيرزميني در آبخوان ساحلي قره سو-گرگان رود، تعيين نواحي آسيب پذير و حفاظت از منابع آب زيرزميني در اين منطقه اهميت زيادي دارد. از اينرو، در مطالعۀ حاضر براي ارزيابي آسيب پذيري آبخوان ساحلي از مدل گالديت و روش آنتروپي در محيط GIS استفاده شد. در مدل گالديت از پارامترهاي مؤثر بر ارزيابي آسيب پذيري آبخوان ساحلي شامل نوع آبخوان، هدايت هيدروليكي آبخوان، ارتفاع سطح آب زيرزميني بالاتر از سطح دريا، فاصله از خط ساحلي، تأثير كيفي پيشروي آب شور و ضخامت آبخوان استفاده ميشود. نقشه هاي اين مدل به صورت شش لايۀ اطلاعاتي با استفاده از نرمافزار ArcGIS تهيه شد. سپس به منظور ارزيابي دقيقتر نقشۀ آسيب پذيري، وزن پارامترهاي گالديت با استفاده از روش آنتروپي اصلاح شد و نقشۀ آسيب پذيري گالديت-آنتروپي به دست آمد. براي تعيين مدل بهينه، از ضريب همبستگي بين شاخص هاي آسيب پذيري و پارامتر TDS استفاده شد. ميزان ضريب همبستگي بين مدل گالديت-آنتروپي با پارامتر TDS 51/0 است، در صورتي كه مقدار اين ضريب براي مدل گالديت 43/0 بود. براساس مدل گالديت-آنتروپي نواحي شمال غرب، جنوب غرب و غرب آبخوان آسيب پذيري زيادي به پيشروي آب شور دارد. نقشۀ اين مدل به چهار كلاس آسيب پذيري كم، متوسط، زياد و بسيار زياد تقسيم شد كه بهترتيب 14، 33، 30 و 23 درصد از ناحيۀ مطالعه شده را شامل ميشود. مدل گالديت-آنتروپي موجب كاهش خطاي نظر كارشناسي در مدل گالديت اوليه شد. روش پيشنهادي ميتواند براي ارزيابي آسيب پذيري در آبخوانه اي ساحلي با خصوصيات هيدروژئولوژيكي مشابه به كار رود.
چكيده لاتين :
It is highly important to identify vulnerable areas and protect groundwater resources in the Gharesoo-GorganRood coastal aquifer due to the overexploitation of groundwater resources in this area. Therefore, in this study, the GALDIT model and Entropy method in GIS environment was used to evaluate the vulnerability of coastal aquifer. The parameters of the type of aquifer, the aquifer hydraulic conductivity, the height of groundwater above the sea level, distance from shoreline, the qualitative impact of seawater intrusion, and thickness of aquifer were used in the GALDIT model, which influence the assessment of coastal aquifer vulnerability. The maps were arranged in the form of six information layers using ArcGIS software. To more accurately assess the vulnerability, the weights of GALDIT parameters were modified using the entropy method, and GALDIT-Entropy vulnerability map was obtained. The correlation coefficient between the TDS parameter and vulnerability indices in the study area was used to obtain the optimal model. The correlation coefficient between GALDIT-Entropy model and TDS parameter was obtained 0.51, while the amount of this coefficient was 0.43 for GALDIT model. According to GALDIT-Entropy model, the northwest, southwest and west areas of aquifer have higher vulnerability to seawater intrusion. The map of this model is classified into four vulnerability classes of low, moderate, high, and very high which compose 14, 33, 30, and 23% of the study area, respectively. The GALDIT-Entropy model reduced the errors from expert opinions in the initial GALDIT. The proposed method can be used to assess vulnerability in the coastal aquifers with the same hydro-geological conditions.
