بررسي روند تغييرات بارش در استان خوزستان و تأثير آن بر تالاب شادگان

توجه به تغييرات اقليمي در سال‌هاي اخير به علت پيامدهاي اقتصادي، اجتماعي و خسارات مالي مربوط به رويدادهاي حدي جوي اهميت زيادي پيداكرده است. شناخت چگونگي روند تغييرات اقليمي و به‌ويژه روند تغييرات بارش ازجمله مواردي است كه در سال­هاي اخير موردتوجه محققان علوم جوي و هيدرولوژي قرارگرفته است. بارش از عناصر اقليمي است كه در بعد زمان و مكان داراي تغييرات بسياري است. بارش­هاي حدي به علت اثرات مخرب و زيان‌بار آن، داراي اهميت بسزايي هستند. تالاب شادگان در پايين‌دست حوضه رودخانه‌هاي جراحي و كارون بين شهرهاي آبادان، ماهشهر، رامهرمز و اهواز قرار دارد و در پايين‌دست، به خليج‌فارس مي‌پيوندد. تالاب شادگان ازنظر رتبه بيست و دومين تالاب جهاني است و از جنبه‌هاي گوناگون اكولوژيكي، علمي، زيباشناختي، اقتصادي و هيدرولوژيكي داراي ارزش است. جهت انجام اين تحقيق از داده­هاي هواشناسي كشور در مقياس روزانه، ماهانه و سالانه داده­هاي بارش براي ايستگاه­هاي سينوپتيك منتخب در محدوده استان خوزستان براي يك دوره 30 ساله (2016-1987) استفاده‌شده است. جهت بررسي روند تغييرات بارش، از شاخص­هاي بارش كه توسط گروه كارشناسي (Expert Team on Climate Change Detection Monitoring) ETCCDMI تعريف‌شده، با نرم‌افزار RClimdex و از آزمون نا پارامتري من كندال براي بررسي روند و نمايش نقاط تغيير و همچنين بررسي سري‌هاي زماني بارش منطقه موردمطالعه استفاده شد. نتايج نشان داد همه شاخص‌هاي مرتبط با بارندگي روند كاهشي دارند كه اين روند براي شاخص‌هاي حداكثر بارندگي يك‌روزه(Rx1day)، حداكثر بارندگي 5 روزه(Rx5day)، تعداد روزهاي با بارش سنگين(R10mm)، تعداد روزهاي با بارش خيلي سنگين(R20mm)، روزهاي مرطوب(R95P)، مقدار سالانه بارندگي روزهاي مرطوب(PRCPTOT)، براي ايستگاه رامهرمز كاهش معنادار در سطح 5 درصد داشته است. همچنين تعداد روزهاي با بارش سنگين(R10mm)، براي ايستگاه اهواز و مقدار سالانه بارندگي روزهاي مرطوب(PRCPTOT)، براي ايستگاه بندر ماهشهر كاهش معنادار در سطح 5 درصد داشته است. روزهاي متوالي خشك(CDD) در كليه ايستگاه‌ها به‌جز آبادان روند افزايشي و روزهاي متوالي‌تر(CWD) در كليه ايستگاه‌ها روند كاهشي داشته است كه هماهنگ با كاهش بارش در منطقه در سال‌هاي اخير است. در مناطقي كه مقدار P-Value كمتر از 0/05 است نشان مي‌دهد كه آن سطوح داراي تغييرات معني‌دار است.