تأثير ‌شيوه كشت ‌و ميزان بذر بر عملكرد، اجزاي عملكرد و كارايي مصرف آب گندم (Triticum aestivum)

Effect of planting methods and seed ingrates on yield, yield components and water use efficiency of wheat (Triticum aestivum

روش كشت مسطح علاوه بر كارايي كم مصرف آب باعث فرسايش شديد خاك مي‌شود و روش‌هاي ديگر بايد جايگزين گردد. به منظور مقايسه كشت مسطح گندم(مرسوم)وپشته‌اي درمقادير گوناگون بذر از نظر عملكرد،اجزاي عملكرد و كارايي مصرف آب،پژوهشي درقالب طرح آماري بلوك‌هاي كامل تصادفي با 7تيمار و 3تكرار دراصفهان در سال زراعي88-1387 اجراشد. تيمارهاي آزمايش شامل سه ميزان بذر(60، 120 و 180كيلوگرم درهكتار) دركشت پشته‌اي وچهار ميزان بذر (60،120،180و300 كيلوگرم در هكتار) در كشت مسطح بودند.نتايج نشان دادكه تاثير تيمارهابر كليه صفات بجز ارتفاع بوته ووزن هكتوليتر معني‌دار بود.باتوجه به نتايج اگرچه كشت مسطح با مصرف 180كيلوگرم بذرر هر هكتار (9948 كيلوگرم درهكتار) بالاترين ميزان عملكرد را داشت، اما تفاوت معني‌داري بين عملكرداين تيمار و تيمارهاي كشت پشته‌اي با مصرف 180كيلوگرم بذر در هكتار (9715كيلوگرم درهكتار)وكشت پشته‌اي ومسطح بامصرف 120كيلوگرم بذر در هكتار (به ترتيب با9549 و9235 كيلوگرم درهكتار) وجود نداشت. كشت مسطح با مصرف 60كيلوگرم بذردرهكتار به دليل كاهش معني‌دارتعدادسنبله و تعداددانه درهر سنبله پايين‌ترين عملكرد (8046 كيلوگرم در هكتار) را داشت. كشت مسطح و مصرف 300 كيلوگرم بذر در هر هكتار (روش مرسوم) عملكردي معادل تيمار كشت پشته‌اي و مصرف 120 كيلوگرم بذر در هر هكتار داشت. كارايي مصرف آب و مقدار كل آب مصرفي در روش كشت پشته‌اي به ترتيب بيانگر 11 درصد مصرف آب كمتر و 14 درصد كارايي مصرف آب بيشتر نسبت به روش كشت مسطح بود. به طور خلاصه استفاده از روش كشت پشته‌اي با استفاده از حداكثر 120 كيلوگرم بذر در هكتار در شرايط مشابه اين پژوهش نسبت به روش مرسوم قابل توصيه است.

Flat planting in addition to low water use efficiency, caused to intense erosion and it had to replace this method of planting by other methods. In order to compare bed planting (3 rows on 75 cm beds) and flat planting (random broadcast pattern or conventional planting), and different seeding rates on yield, yield components and water use efficiency of wheat, an experiment was conducted as randomized complete blocks design with seven treatments and 3 replications during 2008-2009at Isfahan, Iran .Treatments included bed planting with four seeding rates(60, 120 and 180 kg ha-1) , and flat planting with four seeding rates(60, 120, 180 and 300 kg ha-1). Although flat planting with seeding rate of 180 kg of seeds ha-1 (9948 kg seed yield ha-1) had highest grain yield, but it had no significant differences with bed planting with 180 kg seed ha-1 (9715 kg seed yield ha-1) and bed and flat planting methods with 120 kg seeds ha-1 (9549 and 9235 kg seed yield ha-1). Flat planting with 60 kg of seeds ha-1 had the lowest grain yield (8046 kg seed yield ha-1), because significant reduction in grains per spike and spikes per m2 Flat planting and 300 kg of seeds ha-1 (conventional method) had yield of equivalent with bed planted and 120 kg of seeds ha-1.Water use efficiency was 11% more and used water was 14% less on a bed culture than flat method. In summary, using a bed planting of120 kg of seeds ha- 1is recommended, compared to conventional method at similar conditions.