اثربخشي توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر حافظه كاري، توجه پايدار و عملكرد رياضي كودكان دچار اختلال‌هاي طيف اُتيسم

هدف: هدف پژوهش تعيين اثربخشي توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر حافظه كاري و توجه پايدار و عملكرد رياضي كودكان دچار اختلال‌هاي طيف اُتيسم بود. روش: روش پژوهش شبه آزمايشي با پيش ‌آزمون، پس ‌آزمون، پيگيري و جامعه آماري حدود 180 نفر كودك دچار اختلال‌هاي طيف اُتيسم شهر تهران بود كه طي سال هاي 1396 و 1397 به مراكز «نداي عصر»، «به آرا» و «دوم آوريل» مراجعه كرده بودند. از ميان آن ها به روش نمونه‌گيري در دسترس 24 كودك با عملكرد متوسط و بالا كه داراي ملاك هاي ورود به پژوهش بودند و در آزمون ماتريس هاي پيشرونده ريون 1938 از نظر هوشي در محدوده بهنجار قرار داشتند؛ انتخاب و به طورتصادفي در دو گروه آزمايش و گواه جايگذاري شدند. آزمون رياضيات ايران كي مت 1998، آزمون عصب ‌روانشناختي كمبريج 1980 در سه مرحله در مورد هر دو گروه و بسته توانبخشي شناختي رايانه‌اي كاپيتان لاگ 2000 در 16 جلسه 60 دقيقه‌اي هفته اي دو بار در مورد گروه آزمايش اجرا و داده ها با استفاده از روش تحليل واريانس مختلط با اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه برنامه توانبخشي شناختي رايانه اي عملكرد رياضي (F= 7.66, P= 0.002)، حافظه كاري (F= 22.58, P= 0.001) و توجه پايدار (F= 9.16, P= 0.001) كودكان دچار اختلال‌هاي طيف اُتيسم را بهبود بخشيده و اين تاثير در مرحله پيگيري نيز پايدار مانده است. نتيجه‌گيري: از آنجا كه اين برنامه به دليل طراحي جذاب ديداري/شنيداري و سطح دشواري افزايشي تدريجي منجر به بهبود حافظه كاري، توجه پايدار و عملكرد رياضي كودكان دچار اختلال طيف اُتيسم مي شود؛ پيشنهاد مي شود كه از اين فناوري با صرف هزينه‌هاي درماني كمتر براي درمان و بهبود كاركردهاي شناختي افراد دچار اختلال هاي طيف اُتيسم و اختلال هاي مشابه استفاده شود.