تاثير قطع آبياري و كاربرد ميكوريزا و نانو اكسيد آهن و روي بر عملكرد، سرعت و طول دوره پر شدن دانه گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)

Effect of irrigation withholding, mycorrhiza application and nano (Fe and Zn) oxide on yield, rate and grain filling period of safflower (Carthamus tinctories L

به منظور بررسي تأثير قطع آبياري و كاربرد ميكوريزا و محلول‌پاشي با نانو اكسيد آهن و روي بر عملكرد، سرعت و طول دوره ي پر شدن دانه ي گلرنگ، آزمايشي در سال زراعي 1394 به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل كاربرد ميكوريزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف ميكوريزا)، محلول پاشي نانواكسيد در چهار سطح (عدم استفاده از نانواكسيد، كاربرد نانواكسيد آهن، نانواكسيد روي و كاربرد توام نانواكسيد آهن و روي) و سه سطح آبياري (آبياري كامل به عنوان شاهد، محدوديت شديد آبي يا قطع آبياري‌‌‌‌ در 50 درصد مرحله تكمه دهي، محدوديت ملايم آبي يا قطع آبياري در 50 درصد مرحله گلدهي) بود. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه حداكثر عملكرد دانه، سرعت، طول دوره و دوره ي موثر پر شدن دانه (به ترتيب 52/2278 كيلوگرم در هكتار، 0027/0 گرم در روز، 40 و 35 روز) در برهمكنش حاصل از آبياري كامل، كاربرد ميكوريزا و محلول‌پاشي توأم نانواكسيد آهن و روي و كمترين مقادير اين صفات (به ترتيب 25/834 كيلوگرم در هكتار، 00189/0 گرم در روز، 91/30 روز و 79/26 روز) در آبياري تا مرحله تكمه دهي، عدم كاربرد ميكوريزا و عدم محلول‌پاشي به دست آمد. كاربرد ميكوريزا و نانواكسيد آهن و روي عملكرد دانه را 19/35 درصد در مقايسه با عدم كاربرد ميكوريزا و نانواكسيد آهن و روي تحت شرايط محدوديت شديد آبي افزايش داد.

In order to study the effect of irrigation withholding, mycorrhiza application and nano (Fe and Zn) oxide on yield, rate and grain filling period of safflower (Carthamus tinctories L.), a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in cropping season of 2014. The experimental factors were included: mycorrhiza application in two levels (with and without mycorrhiza), foliar application of nano zinc oxide in four levels: (without nano oxide as control, application of nano iron oxide, nano zinc oxide and nano zinc oxide+ nano iron oxide) and irrigation in three levels [full irrigation as control, irrigation withholding at 50% of flowering stage (moderate water limitation); irrigation withholding at 50% of heading-bud stage (severe water limitation)]. Means comparison showed that maximum of grain yield, grain filling rate, grain filling period, effective grain filling period (2278.52 kg ha-1, 0.0027 g.day-1, 40 and 35 days) were obtained at application of mycorrhiza, nano oxide of Zn+Fe and full irrigation. Minimum of these traits (834.25 kg ha-1, 0.00189 g.day-1, 30.91 days and 26.79 days respectively) were obtained in non- mycorrhiza, non-foliar application of nano oxide and irrigation to heading-bud. Application of mycorrhiza and nano oxide of Zn+Fe increased grain yield by 35.19 % as compared with non- mycorrhiza, non-foliar application of nano oxide under severe water limitation.