پديد آورندگان :
احمدي، معصومه دانشگاه علامه طباطبائي , شركت مقدم، صديقه دانشگاه علامه طباطبائي , صفيه نواب زاده شفيعي، سپيده دانشگاه علامه طباطبائي
كليدواژه :
تنيير| چامسكي , دستور زايشي , دستور وابستگي , ظرفيت آزاد
چكيده فارسي :
ظرفيتِ فعل موضوع محوري در «دستور زبان وابستگي» است؛ ليكن جايگاه آن در «دستور زبان زايشي» مبهم مي‌نمايد. ديدگاه تنيير به فعل مركزيت ويژه مي‌دهد و دسته‌هايي از ارتباطِ ميان اجزاء جمله را تعيين مي‌كند، و ظرفيت‌هايي آزاد حول عناصر كليدي جمله، به خصوص فعل، در نظر مي‌گيرد كه بحث برانگيزند. ديدگاه چامسكي از ابتدا بر پايۀ ساختارهاي ظاهري و ارتباطات ارسطويي، نهاد و گزاره، بنا شده است و به زايش لايه‌هاي دستوري نظر مي‌كند. هدف ما در اين تحقيق اين است كه با مقايسۀ كلي اين دو دستور دريابيم كه آيا گشتارهاي دستوريِ جمله، كه چامسكي بيان كرده است، تحت فرمان همان مفهوم ظرفيت، كه تنيِير از آن ياد مي‌كند، هستند؟ چگونه ظرفيت فعل بر تحولات ساختار پايۀ جمله تأثير مي‌گذارد و گونۀ خاصي از ساختار در سطح را فرمان مي‌دهد؟ براي پاسخ، ابتدا نگاه‌هاي جديد به نظريۀ تنيير را با مثال‌هايي تفهيمي آورده‌ايم. سپس با روش تحليلي آنها را مقايسه كرده‌ايم و نهايتاً در بخش نتايج نشان داده‌ايم كه جمله بهسان سيستم زنده، خود به خود ظرفيت‌هاي آزادي را حول عناصر محوري و يا در كنار گروه‌هاي سازه‌اياش مي‌آفريند كه امكان برخي گشتارهاي دستوري را به روشني فراهم مي‌آورد. اين نگاه جديد به مفهوم ظرفيت، قرابت‌هاي بنيادي را ميان ديدگاه‌هاي تنيير و چامسكي در موضوع تحولات ساختاري جمله آشكار مي‌سازد.
چكيده لاتين :
Verb valency is central to dependency grammar, but its role in generative grammar is ambiguous. The first theory gives a central role to verbs, determines certain groups of relations among the components of a sentence, and assumes free valence around key elements of a sentence, especially for verbs. The second theory is based on formal and relational structures of subject and predicate and assumes the generation of grammatical layers. The main objective of this study is to compare the two grammars to find out if Chomsky's sentential transformations are controlled by the concept of valency or not, and to discover how verbal valency affects the basic structure of a sentence and determines the surface structure. In order to answer these questions, the authors have first taken a look at new analytical and developmental views on Tesnière's theory through examples. Then, by an analytical approach, the authors have provided a comparative study of Tesnière and Chomsky's views. According to Tesnière, speech acts like the translation of a “linear system” into a “syntactic system”. Conversely, the action of understanding in its turn acts like the translation of a syntactic system into a linear one. He differentiates between both and believes that the syntactic system is not necessarily linear. Moreover, by defining a concept of zero (free) valency, Tesnière’s approach is better able to explain the transformations and permutations in the sentences compared to Chomsky’s approach. The concept of "universal sentence" in Chomsky’s theory seeks to describe the abilities of language users in the production of complex sentences.
By analyzing some examples in this study, the authors have shown that Chomsky’s approach, which considers the transformations of a sentence as an ability of the main to accept additional ones, is more similar to Tesnière’s approach. Chomsky’s theory, takes into accounts a free place for an additional syntagma to explain the development of the basic structure as well. So, this syntagmatic load resembles free valence in Tesnière’s theory. The results showed that as a dynamic system, language automatically creates free valence around or next to central elements and ultimately provides the possibility of certain grammatical transformations.
