نقش توسعه مالي در تبديل رانت منابع طبيعي به سرمايه خارجي در ايران

توسعه مالي يكي از كليديترين عوامل اثرگذار بر رشد و توسعه اقتصادي است. اين موضوع - به طور خاص - در كشورهاي در حال توسعه غني از منابع طبيعي داراي اهميت بيشتري است، زيرا چنانچه اين كشورها به سطوح بالاي توسعهيافتگي مالي دست پيدا كنند، مي‌توانند با بهره‌گيري مثبت از اين منابع به رشد و توسعه پايدار دست پيدا كنند. نظر به اهميت اين موضوع، در اين مقاله به بررسي نحوه اثرگذاري شاخص توسعه مالي بخش بانكي بر چگونگي اثرگذاري رانت منابع طبيعي بر سرمايه خارجي در ايران طي دوره 1970-2014 پرداخته شده است. نتايج برآوردكننده ARDL، نشان مي‌دهد كه رانت منابع هم در كوتاه‌مدت و هم در بلندمدت داراي اثرگذاري مثبت بر سرمايه خارجي كشور بوده است. همچنين نتايج رگرسيون ARDL غلتان براي شاخص چندبعدي توسعه مالي گوياي آن است كه توسعه مالي هم در كوتاه‌مدت و هم در بلندمدت نتوانسته پتانسيل بالقوه خود را در راستاي افزايش اثرگذاري مثبت اين درآمدها بر انباشت سرمايه خارجي بروز دهد. نتايج در مورد شاخص‌هاي تكبعدي توسعه مالي نيز حاكي از آن است كه برخي از ابعاد توسعه مالي در كوتاه‌مدت توانسته‌اند اثرگذاري مثبت رانت منابع بر انباشت سرمايه خارجي را افزايش دهند. هر چند كه در بلندمدت اثرات بهبوددهنده براي هيچ كدام مشاهده نشده است. به نظر ميرسد، عدم توجه به كانال‌هاي توسعه مالي مانند آزادسازي مالي خارجي و همچنين سركوب‌هاي مالي طي دوره‌هاي متمادي عامل اصلي بروز اين پديده در ايران بوده است.