بررسي اثر بودجه بر نابرابري منطقه‌اي ايران با استفاده از مدل اقتصاد سنجي فضايي تابلويي

The Effect of the Budget on Regional Inequality of Iran Using Panel Spatial Econometrics Model

در اين مطالعه در راستاي بررسي و ارزيابي نقش بودجه در نابرابري منطقه اي كشور، همگرايي بتاي مطلق و بتاي شرطي درآمد سرانه استان‌هاي كشور با حضور متغير بودجه تخصيصي دولت به استان‌ها طي بازه زماني 1393-1389، با استفاده از رويكرد اقتصادسنجي فضايي تابلويي مورد بررسي قرار مي گيرد. بر پايه نتايج، شيب خط رگرسيون بتاي مطلق منفي، كوچك و از لحاظ آماري بي معناست، لذا فرضيه همگرايي مطلق بتاي درآمد سرانه استان هاي كشور رد مي گردد. نتايج نشان مي دهد، روند انحراف معيار مقطعي درآمد سرانه واقعي استان‌هاي ايران با وجود نوسان در طول دوره تحقيق افزايشي است كه بيانگر وقوع واگرايي سيگما است. نتايج برآوردها نشان مي دهد فرضيه وابستگي فضايي توليد سرانه و اثرات سرريز فضايي در ميان استان هاي كشور مورد پذيرش قرار مي گيرد. با اين وجود، همگرايي شرطي بتا در مدل رگرسيون فضايي با حضور متغيرهاي بودجه كل تخصيص يافته دولت مورد پذيرش قرار نمي‌گيرد. نتايج نشان مي دهد كل بودجه تخصيصي، موجب واگرايي و افزايش شكاف درآمدي ميان استان ها مي‌شوند.

In this study, in order to assess and evaluate the role of the budget in the regional disparity of the country, the absolute beta and beta convergence of per capita income of the provinces of the country with the presence of allocation of government funds to the provinces variable's during the period from 1389 to 1393, with using panel spatial econometrics method. Based on the results, the slope of the absolute beta regression line is negative, small and statistically meaningless, therefore, the absolute beta assumption of per capita income in the provinces is rejected. The results show that the trend of standard deviation of real per capita income of Iranian provinces with increasing volatility during the research period is indicative of divergence of sigma. The results of the calculations show that the spatial dependency of per capita production and spillover effects in the provinces of the country are accepted. However, the beta conditional convergence in the spatial regression model with the presence of the total government budget allocations is not accepted. The results show that the total allocation of funds leads to a divergence and increased income gap between the provinces.