كليدواژه :
مشكلات رفتاري , ناشنوايي , كاشت حلزون شنوايي , آموزش مهارت‌هاي اجتماعي
چكيده فارسي :
كودكان ناشنواي شديد و عميق كاشت حلزون‌شده، علي‌رغم پيشرفت‌هاي قابل‌ملاحظه در رشد مهارت‌هاي ارتباطي، در رشد مهارت‌هاي شخصي اجتماعي معادل همسالان شنواي خود عمل نمي‌كنند. پژوهش حاضر، با هدف تدوين برنامه ويژه آموزش مهارت‌هاي شخصي اجتماعي توسط والدين به اين گروه از كودكان و بررسي اثربخشي اين برنامه بر مشكلات رفتاري كودكان كاشت حلزون‌شده انجام شد.در اين مطالعه آزمايشي، براساس ملاك‌هاي ورود به‌مطالعه 16 خانواده داراي نوجوان كاشت حلزون‌شده، شامل مادر و فرزند كاشت حلزون‌شده با محدوده سني 19-12 سال كه حداقل 2 سال تجربه كاشت حلزون را داشتند از بين 328 خانواده داراي نوجوانان كاشت حلزون‌شده انتخاب و به‌شكل تصادفي در دو گروه هشت نفره آزمايشي و كنترل قرار گرفتند. بخش رفتاري نسخه والد مقياس رتبه‌بندي مهارت‌هاي اجتماعي (SSRS) براي بررسي مشكلات رفتاري مورداستفاده قرار گرفت. برنامه تدوين‌شده شامل، مؤلفه‌هاي آغازگري و برقراري ارتباط، دوست‌يابي، آداب معاشرت، استفاده از زبان بدن در تعاملات، مديريت احساسات و هيجانات، اختلاف و حل آن، ابراز خود و جرأت‌ورزي، مشاركت و همكاري، مسئوليت‌پذيري، شهروندبودن و تصميم‌گيري مؤثر بود. به‌منظور تحليل داده‌ها از كوواريانس چندمتغيري استفاده شد. نتايج نشان داد، آموزش برنامه مهارت‌هاي اجتماعي به‌خانواده نوجوانان ناشنواي كاشت حلزون‌شده منجر به‌كاهش مشكلات رفتاري درون نمود، برون نمود، پرتحركي و همچنين مشكلات رفتاري كلي مي‌شود. با توجه به اثربخشي اين برنامه، بر كاهش مشكلات رفتاري نوجوانان ناشنواي كاشت حلزون‌شده، مي‌تواند به‌عنوان بخشي از برنامه توانبخشي آنان موردتوجه قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Hearing impaired children having undergone cochlear implant, despite of progress in communication skills, do not have satisfactory relationships with their peers. The main purpose of this study was to design a family-oriented personal-social skills training program and to examine its effect of it’s on behavior problems of cochlear implanted individuals. In this experimental study, 16 families that have cochlear implanted adolescent were selected based on entrance criteria, including mothers and their two-year old child with cochlear implanted ranging from 12 to 19 years old, from 328 families. Consequently, they were randomly assigned to control and experimental groups. The behavioral part of Social Skills Rating Scale for measurement of behavioral problems was used. The designed program includes the onset of communication, finding friend, etiquette, use of body language in interaction, affection and emotion management, conflict and it’s solving, self-assertiveness, cooperation, responsibility, citizen and decision making. Multivariate covariance was employed in order to analyze the data. The results showed that family-oriented social skills training program reduces internalizing (F=10/33, P<0/01), externalizing (F=30/83, P<0/01), hyperactivity (F=19/41, P<0/01) and general behavior problems (F=46/14, P<0/01). The study revealed that family-oriented social skills training program is effective in decreasing the behavioral problems of cochlear implanted adolescent which can be employed to decrease behavior problems and improve social adjustment, as these skills can be an integral part of rehabilitation program.
