تاثير مقادير نيتروژن و پتاسيم بر برخي صفات كمي و كيفي و كارآيي زراعي مصرف كود در زراعت عدس

Effects of nitrogen and potassium levels on some qountitative and qualitative traits and agronomical fertilizer use efficiency in lentil cultivation

به منظور بررسي تاثير سطوح نيتروژن و پتاسيم بر كارآيي زراعي و جذب نيتروژن و پتاسيم و درصد پروتئين دانه عدس، آزمايشي به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 1394 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل، در شرايط آبي اجرا شد. فاكتورها شامل سطوح كود پتاسيم با سه سطح (0، 35 و 70 كيلوگرم در هكتار) از منبع سولفات پتاسيم و سطوح كود نيتروژن با سه سطح (0، 30 و 60 كيلو‌گرم در هكتار) به صورت گرانوله و رقم مورد كشت، رقم بومي منطقه بود. در كليه صفات اندازه گيري شده به جز كارآيي زاراعي مصرف كود نيتروژن و پتاسيم، افزايش مصرف كود پتاسيم و نيتروژن، در اثرات اصلي هر كدام از كودها، موجب افزايش صفات عملكرد و اجزاي عملكرد و همچنين صفات مربوط به درصد و جذب كودهاي پتاسيم و نيتروژن شد به طوري كه بيشترين مقدار اين صفات در سطوح تيماري 70 كيلوگرم كود پتاسيم و 60 كيلوگرم كود نيتروژن به دست آمد. اثرات متقابل كود پتاسيم و نيتروژن نيز براي صفات عملكرد دانه، كارآيي زراعي كود پتاسيم، عملكرد پروتيين دانه و مقدار جذب نيتروژن دانه، معني دار بود. به طور كلي نتايج اين تحقيق، نشان داد كه استفاده همزمان از كود نيتروژن و پتاسيم واكنش مثبت عدس به اين دو كود را به همراه داشته و باعث افزايش عملكرد دانه گرديد، بنابراين استفاده تركيبي از اين دو كود جهت افزايش صفات كمي و كيفي در اين گياه، توصيه مي‌شود.

In order to investigate of the effects of nitrogen and potassium levels on nitrogen and potassium uptake, agronomical use efficiency and protein content of lentil, a field factorial experiment design in the base of complete random block in three replications was carried out in the research field of Islamic Azad University of Ardebil branch during 2015-2016. Factors include potassium fertilizer rate with three levels (0, 35 and 70 kgK/ha) the form of potassium sulphate source and nitrogen fertilizer rate with three levels (0, 30 and 60 kgN/ha) the form of granulation and the cultivated variety was the native variety. The results showed that in the all of traits, (Except of agronomical nitrogen and potassium used efficiency) increasing of nitrogen and potassium fertilizer rate increased the studied traits. The main effects of each fertilizers, cased to increase of yield and yield components and precentag and the amount absourbtion of potassum and nitrogen fertilizer traits, so that the highest amount of these traits was obtained in 70 kgK/ha potassium fertilizer and 60 kgN/ha nitrogen fertilizer. The interaction effects between potassium and nitrogen fertilizer on grain yield, agronomic efficiency of K fertilizer, protein yield of grain and grain nitrogen uptake were significant. The results of this study showed that simultaneous use of nitrogen and potassium fertilizer was positive reactions of lentil to fertilizers and increased seed yield.Totally Coapplication of these two fertilizers to increase the quantity and quality of this plant under this condition, is recommended.