واكنش هاي فيزيولوژيكي دو رقم گندم به محلول پاشي اسيد ساليسيليك در شرايط تنش خشكي انتهاي فصل

Some physiological responses of two wheat cultivars to foliar application of salicylic acid under drought stress

به منظور بررسي برخي واكنش‌هاي فيزيولوژيكي دو رقم گندم نان در پاسخ به محلول‌پاشي ساليسيليك اسيد در شرايط متغير رطوبتي، آزمايشي به صورت اسپليت پلات دوبار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در مركز تحقيقات كشاورزي سرابله در سال زراعي 94-1393 انجام شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل تيمارهاي رطوبتي در سه سطح (كنترل (100)، 70 و 40 درصد ظرفيت زراعي خاك) در كرت‌هاي اصلي، ساليسيليك اسيد در سه سطح (شاهد (صفر)، 50 و 100 ميكرومولار) در كرت فرعي و دو رقم گندم نان (پيشتاز و بهار) در كرت‌هاي فرعي فرعي قرار گرفتند. صفات مورد بررسي شامل عملكرد، محتواي آب نسبي، نشت‌يوني، فتوسنتز و فعاليت كربوكسيلازي روبيسكو، هدايت روزنه‌اي و كربن دي اكسيد زير روزنه‌اي و ميزان تعرق بودند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل تنش خشكي و محلول پاشي ساليسيليك اسيد در تمامي صفات مورد بررسي معني‌دار بود. اگرچه با افزايش شدت تنش خشكي عملكرد دانه و محتواي نسبي آب كاهش يافت اما كاربرد ساليسيليك اسيد در اين شرايط سبب بهبود اين صفات شد. همچنين با افزايش شدت تنش خشكي نشت يوني افزايش يافت كه با كاربرد ساليسيليك اسيد اين ميزان كاهش يافت. فتوسنتز و فعاليت كربوكسيلازي روبيسكو با افزايش سطوح غلظت ساليسيك اسيد نسبت به شاهد (عدم محلول پاشي) كاهش يافت. به طور كلي با توجه به نقش ساليسيلك اسيد در تقليل تاثير منفي تنش بر برخي فرايندهاي فيزيولوژيكي مورد مطالعه در اين پژوهش، كاربرد آن در شرايط تنش خشكي قابل توصيه مي‌باشد.

To investigate some physiological responses of two wheat cultivar under variable moisture conditions to salicylic acid, a split split-plot experiment was conducted in a randomized complete block design with four replications at Agricultural Research Center of Sarableh, Ilam during 2014-2015 cropping season. Experimental factors included moisture treatments in three levels (control (100), 70 and 40 % Field capacity) In the main-plots, salicylic acid in three levels (0, 50 and 100 μm) in the sub-plot and two wheat cultivar (Bahar and Pishtaz) in sub sub-plot. Studied traits in this study included yield, Relative Water Content, stomatal conductance, rubisco activity, photosynthetic rate, Transpiration rate, electrolyte leakage and Sub stomatal CO2 concentration. The results showed that Triple interaction between drought stress, salicylic acid and Cultivars on all traits was significant. Although By increasing drought stress yield (33%) and Relative Water Content (24%) decreased, while the use of salicylic acid in this situation improve these traits. Also by increasing drought stress Electrolyte leakage decreased, but the use of salicylic acid improved that, 13% and 24.5% respectively. Photosynthetic rate (12%) and Rubisco activity (13%) by increasing salicylic acid Decreased In comparison with control. In general, based on the role of salicylic acid in reducing the negative impact of drought stress on physiological processes that studied in this research, application of that in 70% soil capacity with 100 μm salicylic acid for Pishtaz cultivar can be suggested.