تأثير كاربرد كودهاي ازتوباكتر و اوره بر ويژگي هاي مرفولوژيك ريشه و اندام هاي هوايي جو

The study of Azotobacter and urea fertilizers application on morphological characteristics of roots and shoot of barley

در صورت وجود باكتري ازتوباكتر در خاك محيط ريشه، علاوه بر تأمين بخشي از نياز نيتروژن با توليد مواد محرك رشد گياهي باعث تقويت رشد ريشه و عملكرد محصول مي‌شود. بر اين اساس دو آزمايش به منظور بررسي اثر ازتوباكتر و نيتروژن بر رشد ريشه و اندام هوايي در مراحل شكم خوش (آزمايش اول) رسيدگي (آزمايش دوم) بر روي جو آبي رقم بهمن به صورت گلداني در شهرستان سنقر، استان كرمانشاه به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 94-1393 اجرا گرديد. فاكتورها شامل سطوح كود زيستي ازتوباكتر كروكوكوم (0، 100 و 200 گرم در هكتار) و سطوح نيتروژن (0، 50، 100، 150 و 200 كيلوگرم در هكتار) از منبع اوره بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثرات ساده ازتوباكتر و نيتروژن و همچنين اثرات متقابل بين آنها بر تمامي صفات مورد بررسي در دو آزمايش معني‌دار بودند. بيشترين مقدار صفات ريشه‌اي، وزن خشك اندام‌هاي هوايي و عملكرد دانه (77/21 گرم در گلدان) در مراحل شكم‌خوش و رسيدگي در تيمار 200 گرم در هكتار ازتوباكتر و 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن بدست آمد و با كاهش ميزان اين نهاده‌ها، مقادير صفات كاهش نشان داد، ولي با تيمار 100 گرم در هكتار ازتوباكتر و 100 كيلوگرم در هكتار نيتروژن (85/20 گرم در گلدان) اختلاف معني‌داري نداشت. بطور كلي نتايج نشان داد كه با مصرف اندك ازتوباكتر (100 گرم در هكتار)، در مصرف حدود 100 كيلوگرم در هكتار نيتروژن صرفه جويي شده است كه هزينه توليد و مشكلات زيست- محيطي را كاهش مي دهد.

While Azetobacter bacteria in the rhizosphere, in addition to providing a part of the nitrogen will be production of crop growth promoting, root growth and yield. Acording to this, two experiments were in order to the effects of Azotobacter and nitrogen carried out on irrigated barley (Bahman variety) on root and shoot growth at booting stage (experiment 1) and root and shoot growth and also grain yield at ripening stage (experiment 2) in pot condition in Songhor town (cold area), Kermanshah Province as a factorial in based a completely randomized design (CRD) with three replications during 2014-2015. Factors included Azotobacter chroococcum (0, 100 and 200 g ha-1) and nitrogen fertilizer (0, 50, 100, 150 and 200 kg ha-1) from urea source. Analysis of variance showed that the effects of Azotobacter and nitrogen as well as interactions between them on all traits at two experiments were significant. The maximum of root traits, shoot dry weight and grain yield (21.77 g pot-1) at booting (experiment 1) and maturity stages (experiment 2) obtained at Azotobacter (200 g ha-1) and Nitrogen (200 kg ha-1) and declined amount of traits with decreased amount of treatments. But, this grain yield was not significant difference with Azotobacter (100 g ha-1) and nitrogen (100 kg ha-1) treatment (20.85 g pot-1). Generally, the results of this test showed that the consumption of 100 g ha-1 Azotobacter has been saved about 100 kg ha-1 nitrogen and reduced bio-environmental problems.