تأثير تورم بر رابطه علّي توسعه مالي-رشد اقتصادي در ايران

The Effect of Inflation on Finance-Growth Causality in Iran

با وجود آن‌كه نظريه غالب اقتصادي، رابطهي مثبت ميان توسعه مالي و رشد اقتصادي را مفروض ميداند، اما برخي شواهد تجربي حاكي از آن است كه شدت اين رابطه و حتي علامت آن، به شرايط مختلف اقتصادي كشورها بستگي دارد. يكي از مهمترين تعيين كننده هاي رابطه مالي-رشد، نرخ تورم است. خصوصاً در بسياري از كشورهاي درحالتوسعه كه سطوح بالاتر تورم و ثبات كمتر اقتصاد كلان را به‌طور مستمر تجربه كردهاند، مطالعه نقشآفريني تورم در رابطه مالي-رشد اهميتي مضاعف دارد. مقاله حاضر با به‌كارگيري الگوي تصحيح خطاي برداري، به انجام آزمون علّيت سه متغيره ميان رشد اقتصادي، توسعه مالي، و نرخ تورم در ايران طي سالهاي 1961 تا 2016 ميپردازد. در مقايسه با نتايج آزمون علّيت دومتغيره، نتايج آزمون علّيت سه متغيره نشان ميدهد كه علّيت معكوس از رشد به برخي از شاخص هاي توسعه مالي، به دليل نرخهاي تورم بالا است. به‌علاوه، تورم پايدار بالا در ايران، علّيت برخي ديگر از شاخص هاي توسعه مالي به سمت رشد اقتصادي را تضعيف ميكند.

Dominant economic theory assumes a positive relationship between financial development and economic growth. Contradictorily some empirical evidence shows that the strength of this relation and even its sign heavily depends on economic circumstances of each country. One of the most important determinants of finance-growth nexus is inflation. Specially, in many developing countries which have been experienced higher inflation and poor macroeconomic stability, studying the role of inflation on finance-growth nexus is crucial. This paper tests tri-variate causality among economic growth, financial development and inflation rate in Iran during 1961 to 2016 by using VECM model. Comparing two-variate and tri-variate causality tests reveals that adverse causality from growth to some financial development indicators is caused by high rates of inflation. Moreover, high stable inflation in Iran weakens the causality from some other financial development indicators to economic growth.