سنجش خالص صادرات بين بخشي يارانه ضمني حامل هاي انرژي در سطح بخش هاي اقتصادي ايران

Estimation of Net Export of Embodied Energy Subsidy in Iranian Economic Sectors

تاكنون 7 سال از اجراي رسمي قانون هدفمندكردن يارانه حامل هاي انرژي مي گذرد. ابهام هاي بسياري همچنان در خصوص ميزان اثربخشي اين قانون وجود دارد كه به توسعه پژوهش هاي بسياري در حوزه انرژي منجر شده است. يكي از پرسش هاي اساسي در اين زمينه، برآورد ميزان يارانه ضمني در محتواي انرژي كالاها و خدمات صادراتي در سطح بخش هاي اقتصادي است كه تاكنون مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته است. براي پاسخ به اين پرسش اساسي با استفاده از الگوي داده- ستانده و جدول داده- ستانده سال 1390 مركز آمار ايران و با سنجش ميزان خالص صادرات محتواي انرژي كالاها و خدمات و با استفاده از رويكرد شكاف قيمتي، ميزان يارانه ضمني انرژي خالص صادر شده در سطح بخش هاي اقتصادي با فرض اعمال تفاوت در تكنولوژي توليد بين ايران و دنياي خارج و همچنين محاسبه ارزش سبد انرژي براي سال هاي مختلف (قبل و پس از هدفمندسازي يارانه ها) براساس سبد به قيمت پايه سال 1383 محاسبه شده است. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد، با وجود آنكه برخي از بخش هاي اقتصادي مانند بخش فلزات اساسي با خالص صادرات محتواي انرژي مواجه هستند، اما ارزش خالص يارانه ضمني انرژي در محتواي كالاها و خدمات صادراتي، با خالص محتواي انرژي همسو نيست و سياست گذاران نمي توانند به صرف سياست هاي قيمتي مانند افزايش قيمت حامل هاي انرژي، يارانه ضمني انرژي را كنترل و مديريت كنند. براساس اين، تعديل قيمت حامل هاي انرژي متناسب با قيمت هاي بين المللي و همچنين بهبود تكنولوژي از طريق ايجاد يك بازار تامين مالي كارآمد توسط دولت توصيه شده است.

The law of Targeted Subsidies on energy carriers has been implemented for seven years. There are still many uncertainties about the effectiveness of this law, which has raised many questions for energy economists. One of the main questions in this regard is the estimation of embodied energy subsidy for net export of goods and services at the level of the economic sectors that has not been taken into consideration by Iranian researchers. To answer this fundamental question, we measure the net exports of embodied energy subsidy for goods and services with using the price-gap approach and applying Iranian Input-Output table for year 2011. In addition, for assuming the differences of embodied energy in unit of Iran’s imported and exported commodities, it is measured according to the ratio of the world average energy intensity to Iran’s energy intensity. The results of this study show that while some sectors of the economy such as basic metals are faced net exports of embodied energy, the net value of the embodied energy subsidy in the content of exporting goods and services is not consistent with the net export of embodied energy, and policy makers cannot employ pricing policies, such as increasing the price of energy carriers, to manage and control the implicit energy subsidy. Accordingly, the government has recommended adjusting the prices of energy carriers in line with international prices as well as improving technology by creating an efficient financing market.