شاخص هاي مهم مرتبط با بيماري ويروسي واي سيب زميني ( Potato virus Y ) در مزارع توتون استان گلستان

The Potato virus Y main disease indicators in tobacco fields of Golestan province

ويروس واي سيب‌زميني (Potato virus Y, PVY)، گونۀ تيپ جنس Potyvirus از تيرة Potyviridae، از جمله ويروس‌هاي مخرب‌ توتون در دنيا مي‌باشد. به منظور بررسي وضعيت بيماري ناشي از اين ويروس در مزارع توتون استان گلستان، طي فصل زراعي 1396، تعداد 15 مزرعه توتون در سه شهرستان گرگان، علي‌آباد و مينودشت انتخاب شده و در فواصل زماني 15 روزه مورد بازديد قرار گرفت. در هر مزرعه 50 بوته انتخاب و شاخص‌هاي ميزان وقوع بيماري (DI) و فراواني دو شته ناقل سبز هلو (Myzus persicae, MP) و قرمز توتون (Myzus persicae ssp. nicotiana, MPN) در آنها ارزيابي گرديد. به منظور رديابي و ارزيابي غلظت نسبي ويروس (OD) از روش DAS-ELISA با استفاده از آنتي‌سرم چند همسانه‌اي اختصاصي PVY استفاده شد. درصد آلودگي PVY در بين ارقام مختلف توتون متفاوت بوده و بيشينه و كمينه درصد آلودگي به تريتب در ارقام PVH03 (6/33 %) و بارلي (2/6 %) ارزيابي شد. بر اساس نتايج حاصل از تحليل آماري داده‌ها، بين ارقام توتون در تمام شاخص‌هاي مورد ارزيابي تفاوت معني‌دار بوده و ارقام باسما و بارلي نسبت به ارقام گرمخانه‌اي (PVH03، NC100 و K326) داراي حساسيت كمتري به PVY بودند. بيشترين جمعيت هر دو شته روي رقم K326 مشاهده گرديد. براي شاخص-هاي DI و OD ارتباط همبستگي با دما غيرمستقيم و رطوبت نسبي و ميزان بارندگي مستقيم ارزيابي شد و DI بيشترين ميزان همبستگي را با تغييرات بارندگي (r= 0.98 و P= 0.004) داشت.

Potato virus Y, is the type member of the genus Potyvirus, family Potyviridae is of the most destructive viruses of tobacco worldwide. In order to detect PVY and its distribution in Golestan province, several surveys were conducted during July to October 2017 at 15 days intervals in tobacco fields of Gorgan, Aliabad and Minoodasht. 50 plant was selected for each farm and various disease incidence (DI) and population frequency of the virus vector (MP and MPN were evaluated. Double antibody sandwich-ELISA (DAS-ELISA) using PVY-specific polyclonal antibodies was used to estimate changes in the relative concentrations of PVY. The rate of PVY infection was different among tobacco cultivars and the maximum and minimum infection rates were belonged to PVH03 (33.6%) and Barley (6.2%) cultivars respectively. Based on the statistical analysis of data, there was a significant difference for disease indicators and the virus vector on different tobacco cultivars, as Basma and Barley were less susceptible to PVY than Flue-cured cultivars (PVH03, NC100 and K326). Also, the K326 cultivar has the highest Myzus persicae ssp. nicotiana and Myzus persicae populations. There was a direct correlation between disease incidence (DI( and PVY relative concentration (OD) and relative humidity and rainfall changes so that DI with rainfall changes had the highest Correlation (r = 0.98 and P = 0.004).