زيست شناسي و برآورد خسارت اقتصادي سر‌شاخه‌خوار‌ هلو (Anarsia lineatella (Lepidoptera:Gelechiidae در باغ هاي بادام شهرستان سامان

Biology and economic damage of peach twig borer Anarsia lineatella(Lepidoptera: Gelechiidae)in almond orchards of Saman

چرخه زندگي و اهميت اقتصادي سر­شاخه­ خوار هلو در سال­ هاي 1379 تا 1381 و 1395 تا 1397 در باغ­ هاي بادام شهرستان سامان استان چهارمحال و بختياري بررسي شد. بازديدهاي هفتگي از ابتداي فصل رشد با بازديد از باغ ­هاي بادام آغاز و شاخه و ميوه ­هاي آلوده جهت جداسازي و پرورش مراحل مختلف رشدي آفت به آزمايشگاه منتقل شد. رديابي تغييرات جمعيت آفت نيز با نصب تله­هاي فرموني در باغ‌هاي بادام صورت گرفت. نتايج نشان داد آفت زمستان را به‌شكل لاروهاي ريز سن اول و دوم درون سر­شاخه ­هاي درختان ميزبان سپري مي‌نمايد. لاروهاي آفت با شروع فصل رشد ضمن تغذيه از سر­شاخه و جوانه­ ها سبب خشكيدگي آن­ها مي­ شوند. از اواسط خرداد با بزرگ شدن ميوه‌ها لاروها وارد ميوه ­هاي نارس زردآلو، هلو و بادام شده و موجب ريزش آنها مي­ شود. ميانگين آلودگي چغاله بادام مامائي در سال­ هاي 1379 و 1380 به‌ترتيب 95/2 و 47/1 درصد تعيين ودر سال 1380 ميزان آلودگي مغز بادام سفيد در باغ­ هاي به‌شدت آلوده تا 18 درصد محاسبه شد. در همه‌ي سال­هاي تحقيق تعداد ميوه و سرشاخه آلوده درختان هلو بيشتر از بادام بود. ميزان آلودگي درختان بادام و هلو در جهت­هاي غرب و جنوب تاج، به‌ميزان معني­داري بيشتر از جهت­ هاي شمال و شرق بود. در شرايط آزمايشگاه با دماي 2±25 درجه سلسيوس و رطوبت نسبي10­50± درصد و دوره روشنايي 8 :16 ساعت، طول دوره جنيني آفت 6-5، لاروي 16-12 و شفيرگي 12-7 روز تعيين شد. آفت در شرايط آب و هوايي ناحيه سامان3 نسل در سال دارد.اوج پرواز شب ­پره ­هاي نسل اول، دوم و سوم به‌ترتيب اواخر ارديبهشت، هفته دوم تير و هفته آخر شهريور به ‌دست آمد

Biology and economic importance of peach twig borer were investigated during 2000-2001 and 2016-2017 in almond orchards located in Saman, Chahar mahal VaBakhtiary, Iran.From the beginning of the growing season, almond orchards were visited weekly to collect infected branches and fruits transferred to laboratory to isolate and rear different developmental stages of the pest. Moreover, pest population changes were investigated by installing pheromone traps in almond orchards. Results showed that the pest spends winter in the form of first and second instar larvae within the terminal buds of the branches of host trees.Pest larvae feed on shoots and buds in the early growing season. Since mid-June, the larvae fed upon immature apricot, peach, and almond fruits, causing them to fall. The average infection rate in immature fruits of “Mamaee” almond cultivar was 2.95% and 1.47% in2000 and 2001, respectively.The amount of “Sefid” almond cultivar infection was determined18% in heavy infested orchards.The number of infested fruitand branches in peach trees were higher than almond trees.The amount of infestation in almond and peach trees in the west and south directions was statistically more than the north and east directions. In laboratory conditions, with 25± 2 °C, 50±10% RH and 8:16hours (L: D) the embryonic period of the pest along withlarval and pupal stages were lasted 5-6,12-16 and 7-12days respectively.The pest completes three generations per year.The peak of the first, second and third generation occurs in late May, the second week of July and the last week of September respectively.