رفتار پراكنش زنبور Trichogramma brassicae در مزرعه برنج

Dispersal behavior of Trichogramma brassicae in rice field

پراكنش زنبور Trichogramma brassicae Bezd با رهاسازي تعداد 50000 فرد بالغ در مركز دو مزرعه برنج و 4 نوبت نمونه ­برداري به ‌وسيله تخم­ تله بيد غلات (Sitotroga cerealella (Oliv) و كارت­ هاي­ زرد چسبنده مطالعه شد. نتايج نشان داد در مزرعه اول ضريب پخش معادل 04/3 مترمربع در روز در نمونه­برداري اول بود، اما اين مقدار در نوبت دوم بيش از 50 درصد كاهش داشت (07/1 مترمربع در روز) و در نوبت سوم به 28/11 مترمربع در روز رسيد. در مزرعه دوم همين ضريب از 93/3 متر مربع در روز به 76/29 متر مربع در روز در نمونه‌برداري سوم رسيد. فاصله در برگيرنده 98 درصد جمعيت زنبور، در مزرعه اول، 80/9 متر در نمونه‌برداري اول ثبت شد و به حداكثر 11/15 متر در نمونه‌برداري سوم رسيد، اما در مزرعه دوم از 21/11 متر در نوبت اول به ‌حداكثر 45/53 متر در نوبت سوم افزايش يافت. متوسط تعداد زنبور باقيمانده در مزرعه اول 67/630 عدد و در مزرعه دوم 18/272 عدد در واحد سطح در كل دوره آزمايش بود. حداكثر ميانگين ميزان پارازيتيسم در مزرعه اول و دوم در نوبت اول نمونه ­برداري در شعاع يك متري از نقطه رهاسازي مشاهده شد (به‌ترتيب 75/64 و 91 ميانگين تخم پارازيته به ازاي هر كارت) و با گذشت زمان و افزايش فاصله، كاهش يافت. نتيجه­ گيري اينكه براي بهره­ مندي­ بهتر از رهاسازي زنبور تريكوگراما در كنترل ساقه خوار برنج، نياز است تا توزيع زنبورها در مزرعه يكنواخت تر انجام شود. اين امر نيازمند تغيير شيوه بسته­ بندي و رهاسازي زنبور است.

Dispersal of Trichogramma brassicae Bezd. was studied in 2 rice fields by a single release of 50000 adult wasps from a central point and recapturing them using yellow sticky traps and egg cards of Sitotroga cerealella (Oliv.) Results revealed that in rice field 1, dispersal coefficients were 3.04 and 1.07 m2/day at 1st and 2nd sampling turns. However, it reached to a level of 11.28 m2/day at 3rd sampling turn. In contrast, T. brassicae dispersed with a speed of 3.93 m2/day at 1st sampling turn and had the highest dispersal coefficient (29.76 m2/day) at 3rd sampling turn in rice field 2. Similarly, the distances that encompassed 98% recaptured T. brassicae was highest in field 2 (53.45 m) compared with that in field 1 (15.11 m) at 3rd sampling turn. Number of wasps remained in fields 1 and 2 were recorded as 630.67 and 272.18 individuals, respectively, for total sampling turns. Moreover, the highest parasitism rates (64.75 and 91 mean parasitized eggs/card in fields 1 and 2, respectively) were observed at 1 meter distance from release point at first sampling turn and it decreased with time and distance elevation. It is concluded that more release points of T. brassicae per rice field is required to achieve universal dispersal in successful rice stem borer biocontrol. It needs innovation in packing and release method of the wasp.