بررسي تاريخي تقابل سنت و مدرنيته در طرح و رنگ فرش دستباف شهري ايران

Historical study of the confrontation between tradition and modernity in the design and color of the Iranian handmade carpet

در حوزه هاي مختلف جوامعِ در حال توسعه همچون ايران، مسئله سنت ها و چگونگي برخورد با آن، چالش هاي قابل توجهي را به وجود آورده است. حيطه هنر و بالاخص صنايع دستي جايگاه ويژه اي به منظور نگرش به رويكردهاي مختلف در اين زمينه مي باشد. فرش دستباف شهري ايران (كرمان، اصفهان، تبريز و مشهد)، در قياس با فرش هاي روستايي و عشايري، تحت تاثير برخورد با هنر و فرهنگ غربي و هم چنين رشد و توسعه روزافزون جوامع شهري بيشتر دچار تحول و تغيير شده و اين مسئله به ويژه از دوره قاجار با توجه به تحولات حاصل از موج مدرنيته در جامعه ايران و رواج تاثيرپذيري هنر ايران از غرب، سرعت بيشتري نيز به خود گرفته است. پژوهش حاضر قصد دارد تا با مطالعه مناطق فوق الذكر، چگونگي و ميزان تغييرات به وجود آمده در سنت ها و شاخص هاي اصيل موجود در طرح و رنگ فرش دستباف اين مناطق را بررسي نمايد تا مشخص كند كه فرش دستباف شهري ايران در خلال سير اجباري توسعه حاصل از مدرنيته دچار چه تحولاتي و به چه ميزان گشته است.پژوهش، از نوع توصيفي _ تحليلي بوده و جمع آوري داده ها به صورت كتابخانه اي و ميداني انجام گرفته است. نتايج حاصل از مطالعات، بيان گر اين مطلب است كه در ميان فرش دستباف چهار حوزه فوق، فرش تبريز به علت اعمال سليقه مخاطب، بيش ترين تغيير را در سنت ها و اصول اوليه خود داشته است و پس از آن فرش كرمان، اصفهان و مشهد به ترتيب از اين حيث در رتبه هاي بعدي قرار گرفته اند.

In different domains of developing societies like Iran, traditions and how to deal with their traditions, had significant challenges. In arts and specially handicrafts occupies an important position in order to view the different approaches in this field. Iran Carpet urban areas compared to rural carpets under the influence of various factors such as historical events, dealing with art and Western culture. Modernity and the growth and development of rural communities has changed an‎d this is especially Qajar period given the developments of modernity in Iran and spread the influence of Iranian art from the West and has taken more quickly. This study intends to peruse the mentioned areas changes in the traditions and the main indicators in designs, motives and colors handmade carpets as well as the factors affecting these areas check possible changes. This research is descriptive-analytical. Also data collection is done in a library and field research. The results of the studies shows that Tabriz is exposed to the most of transformations in designs of motives, colors and all structure of designing. In the way that keeping traditions of designing seems so hard in Tabriz. After Tabriz, Kerman and Isfahan are in the next grades. Research objectives: Study of the contrast between tradition and modernity in the design and color of the Iranian handmade carpet research questions: 1. what kind of changes The urban handmade carpet has undergone in facing with growing development of urban communities in its original and traditional features? 2. Which areas of handmade carpets (Isfahan, Tabriz, kerman or mashhad) are more adhering to traditions and which ones are less?