مضامين نمادين شاهنامه در آثار هنري مازندران

The Symbolic Themes of Shahnameh in Artworks of Mazandaran

اثر ارزشمند شاهنامه فردوسي طوسي، حماسه ايي مشهور و شناخته شده ايي در ادبيات فارسي مي باشد كه از ديرباز مورد توجه مردم ايران زمين بوده و با توجه به بافت داستاني اين اثر در طول تاريخ، ارتباط نزديكي با آن برقرار شده است. اين مجموعه بي نظير دربردارنده رواياتي از قهرمانان شاهنامه و ديگر متون پهلواني ايران مي باشد كه با مضامين نمادين و اسطوره ايي در هم آميخته است. تا آنجا كه، انعكاس مضامين و مفاهيم شاهنامه فردوسي در آثار مختلفي چون آثار هنري مازندران ديده مي شود. در اين ميان، تاثير شاهنامه فردوسي در آثار معماري مازندران از جمله سقانفارها بيشتر از ديگر آثار هنري مازندران نمود يافته است. تمركز اين مطالعه با توجه به ماهيت آن، بيشتر بر بناهاي مذهبي تصويرگري شده در دوره قاجار مي باشد. اين نوشتار با روش تحقيق توصيفي _ تحليلي و بر اساس تحليل محتواي كيفي و گردآوري اطلاعات كتابخانه اي و مشاهده اي صورت گرفته است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه گرچه، نمادهاي به كار رفته در برخي از اين آثار هنري مازندران در سير تاريخي خود دچار تحول شده اند، ولي با وجود اين، مي توان به طيف گسترده ايي از كاربرد مضامين نمادين و اسطوره ايي شاهنامه فردوسي در اين آثار اشاره كرد.

The valuable work of Shahnameh, Ferdowsi Tusi is well-known and famous epic in Persian, by the people of Iran has for a long time been considered, and due to the story’s context of this art work throughout history, this combination enabled us to build a close relationship with it. This unique collection contains narratives of the heroes of the Shahnameh and other Iranian heroic texts, tangled with symbolic and mythical themes. To the extent, reflections of Ferdowsi's themes and concepts can be seen in various works such as Mazandaran artworks. As far as it's a nice replication on the strength of the themes and concepts of Ferdowsi's Shahnameh which is seen especially in various works contained in the art works of Mazandaran. The purpose of writing this article is the evaluation and analysis of the symbolic themes of Ferdowsi's Shahnameh in the art works of Mazandaran, through descriptive-analytical method, based on quantitative content analysis and the data derived from observation, library studies. In other words, examples of the artistic works of this area proved almost symbolic for the themes of the Shahnameh which were classified and analyzed. The results of this research show that although the symbols commonly are used in some of these the artistic works have undergone a profound industrial change, however, a wide range of uses of symbolic and mythological for themes of Ferdowsi's Shahnameh can be mentioned in them.