مقايسه روش هاي برآورد بده جريان محيط زيستي بر اساس مطالعات موردي رودخانه هاي كرج و تالار

Comparison of the Environmental Flow Assessment Methods Involving Case Studies of Karaj and Talar Rivers

جريان محيط زيستي رودخانه توصيفي از زمان، كيفيت و دبي مورد نياز براي حفظ آب شيرين و اكوسيستم رودخانه و رفاه انسان است. هدف مقاله حاضر مقايسه‌‌ي روش ­هاي هيدرولوژيكي تنانت، دبي پايه آبزيان، تسمن، تحليل منحني تداوم جريان و انتقال منحني تداوم جريان در برآورد جريان محيط زيستي دو رودخانه­ ي معرف از دو حوضه‌ي درجه‌ي يك مختلف كشور شامل رودخانه هاي كرج و تالار مازندران و به ترتيب با دوره‌هاي آماري 59 و 63 ساله مي‌باشد. بر اساس نتايج حاصل، روش انتقال منحني تداوم جريان به دليل در نظر گرفتن كلاس هاي مختلف اكولوژيكي، توجه به تغيير پذيري طبيعي جريان و سعي به حفظ اين تغيير پذيري در جريان هاي محيط زيستي پيشنهادي خود، نسبت به روش هاي ديگر ارجحيت دارد و از دقت بالاتري برخوردار است. لذا بر اساس روش مذكور نياز محيط زيستي رودخانه هاي كرج و تالار در طبقه مديريت زيستي C (حفظ حداقل شرايط زيستي رودخانه) به ترتيب برابر 4.77 متر مكعب در ثانيه، معادل 38 درصد دبي متوسط سالانه و 1.81 متر مكعب در ثانيه، معادل 24 درصد دبي متوسط سالانه برآورد شد.

Environmental flow is explained as the period of time, quantity and the amount of required water for maintaining the fresh water, the river’s ecosystem, human beings’ welfare and the life depending on the water. The main goal of this paper is to investigate and compare the hydrological methods including tennant, aquatic flow, tessman, analysis of the flow duration curve and the flow duration curve shifting (FDC shifting) in determining environmental flow of two rivers from two different prime basin of Iran, Karaj and Talar rivers with data of 59 and 63 years, respectively. According to the results, the flow duration curve shifting approach for its consideration to different ecological classes, attention to natural flow shifting and the efforts of maintaining this shifting in its own suggested environmental flows, has priority over other approaches and it is also more precise in comparing with others. Therefore, the environmental needs of Karaj and Talar rivers in the classification of environmental management C (the preservation of river’s least environmental condition) are assessed equal to 4.77m3/s which is 38 percent of the average annual flow and 1.81m3/s equal to 24 percent of the average annual flow of each river, respectively.