بررسي وضعيت خشكسالي هواشناسي در حال و آينده با استفاده از مدل سري CMIP5 تحت سناريوهاي RCP

Study of Current and Future Meteorological Drought Conditions Using the CMIP5 Model under RCP Scenarios

كاهش يا افزايش پارامترهاي اقليمي همچون دما و بارندگي در نتيجه فرايند تغيير اقليم، سبب ايجاد انواع خشكسالي مي‌گردد. در اين مطالعه به بررسي تاثير تغيير اقليم بر روي خشكسالي هواشناسي در استان يزد پرداخته شده است بدين منظور سري‌هاي زماني خشكسالي در دو دوره تاريخي(1961- 2005) و آينده(2017-2100) توسط دو شاخص SPI و SPEI تعيين شدند. داده‌هاي تاريخي حاصل از ايستگاه سينوپتيك يزد و داده‌هاي آينده توسط مدل CanESM2 تحت سناريوهاي RCP توليد شدند. مشخصه‌هاي شدت، مدت و فراواني خشكسالي طبق تئوري ران جهت مقايسه و بررسي روند تغييرات خشكسالي آينده استخراج شدند. نتايج حاصل نشان داد طبق شاخص SPI منطقه مطالعاتي در آينده تحت سه سناريو RCP خشكسالي‌هاي شديدتري را نسبت به دوره تاريخي مشاهده مي‌كند در حالي‌كه براساس شاخص SPEI تحت سناريوهاي RCP2.6 و RCP4.5 مشخصه‌هاي خشكسالي در آينده نسبت به دوره تاريخي كاهش مي‌يابد و براساس سناريو RCP8.5 شدت و مدت خشكسالي روند افزايشي خواهد داشت. همچنين براساس نمودارهاي شدت- فراواني و مدت- فراواني، با افزايش دوره بازگشت، شدت و مدت خشكسالي نيز افزايش مي‌يابد. بطوري كه خشكسالي‌هاي طولاني‌تر با شدت و دوره بازگشت بالاتري نسبت به خشكسالي‌هاي كوتاه‌تر اتفاق مي‌افتد.

Reducing or increasing the climatic parameters such as temperature and rainfall as a result of the climate change process, causes a variety of droughts. In this study, the effect of climate change on meteorological drought is investigated in Yazd province. For this purpose, the drought time series were determined in two periods: historical (1961-2005) and future (2017-2100) by SPI and SPEI. Historical data obtained from Yazd's synoptic station and the future data were generated by the CanESM2 model under RCP scenarios. Drought characteristics such as severity, duration and frequency were extracted based on run theory in order to compare and evaluate the trend of drought changes. The results showed case study experiences more severe droughts in the future than historical period based on SPI under 3 RCP scenarios while based on SPEI under RCP2.6 and RCP4.5, the drought characteristics decrease in the future compared with historical period and under RCP8.5, the severity and duration of the drought increase. The severity-frequency and duration-frequency curve showed that increasing the return period increases the severity and duration of drought.